O sábado 17 de xuño, na Catedral de Lugo desde as 10 h até as 14 h, organízase unha procura de iconografía eucarística. As persoas que desexen participar nesta actividade recibirán un documento no que se lles propón buscar e atopar seis imaxes vinculadas ao Santísimo Sacramento que están na Catedral como, por exemplo, a custodia de Diego Castejón y Fonseca, a primeira custodia onde estivo exposto o Santísimo Sacramento ou ese primeiro lugar onde estaba exposto o Santísimo no antigo retablo da Capela Maior.
A idea principal desta actividade é que os visitantes tomen conciencia da tradición eucarística lucense, nunha data tan destacada como é a previa á Ofrenda do Reino de Galicia (celebrarase o domingo, 18 de xuño, ás 11 h). Todo na Catedral de Lugo fálanos do Santísimo Sacramento e do seu culto, e isto vese reflectido, tamén, nos distintos soportes da arte.
A Catedral e o Museo Diocesano e Catedralicio de Lugo culminan así as actividades de interpretación do patrimonio vinculadas ao Corpus Christi
Mes de xuño, mes da eucaristía coa celebración de Corpus, e en Lugo ampliado e festexado especialmente na Oitava desa festa.
Son días especiais para todos os lucenses. Mostremos o noso amor e adoración a este sacramento, a Cristo presente realmente na Sagrada Forma que contemplamos, adoramos e amamos.
Lembrábanos Benedito XVI, nunha alocución falando sobre a eucaristía, contemplamos, adoramos e amamos a Aquel que durante a cea pascual, entregou o seu Corpo e o seu Sangue aos seus discípulos para estar con eles “todos os días, até o fin do mundo”.
Adoramos a Aquel que está ao comezo e ao final da nosa fe, sen o que non seriamos nada, sen o que non existiría nada, nada, absolutamente nada. Aquel por medio de quen se fixo todo; Aquel por quen fomos creados para a eternidade; Aquel que nos deu o seu propio Corpo e o seu propio Sangue. El está aquí, ante nós ofrecéndose ás nosas miradas.
E amámolo. E buscamos amar aínda máis xa que está aberto ás nosas preguntas, ao noso amor, sendo o Sacramento vivo e eficaz da presenza eterna do Salvador dos homes na súa Igrexa.
Se Cristo permanece en nós de que temos necesidade? Que nos falta? Se permanecemos en Cristo, que máis podemos desexar? É o noso hóspede e a nosa morada. Ditosos nós que estamos na súa casa! Que gozo ser nós mesmos a morada de tal hóspede! San Pierre- Julien Eymard
Convídovos, e rogo, a que non faltemos o domingo da Oitava (18 de xuño) á celebración da Ofrenda ao Santísimo Sacramento do Reino de Galicia. Sexamos apóstolos da adoración. Lembremos o que nos ensinou Benedito XVI: A Adoración non é un luxo, senón unha prioridade.
Xa que orar de día e de noite é necesario para que todos podamos vivir a profunda vocación á santidade.
Daniel García
Párroco de S. Lourenzo de Albeiros e S. Xosé das Gándaras
Os factores que expresan a riqueza dos pobos, son múltiples: a fertilidade dos seus campos, a achega das súas industrias, a cultura das súas xentes, os monumentos históricos das súas prazas… No noso caso abonda traer á memoria os dous grandes monumentos históricos da nosa cidade: as murallas romanas e a nosa Catedral: eles deron lugar aos dous apelativos con que se coñece a cidade lucense: cidade das murallas e cidade da Eucaristía. A muralla, pola súa antigüidade e pola súa integridade, símbolo da grandeza histórica dun pasado que se escapa á meticulosidade investigadora dos historiadores. Lamentamos que a falta de documentos de arquivo non nos permita concretar a data histórica en que foron construídas.
Pero Lugo é, sen dúbida tamén, a cidade do “Santísimo Sacramento”, como a clasificaron os nosos avós desde tempo inmemorial. Na Eucaristía o Señor faise realmente presente e sacramentalmente tanxible. A sementeira eucarística foi tan prolífera, que Xesús plantou a súa presenza Sacramental en todo o globo terráqueo. Con todo, falando en linguaxe catequética, cabería dicir que a presenza Eucarística de Xesús Sacramentado, faise máis densa na nosa Catedral que noutros templos.
Polas escavacións que se están levando a cabo en Galicia, conclúese que a nosa terra foi evanxelizada xa no século III, aínda que isto non consta documentalmente.
Do que si hai documentos fehacientes é de que no século VI a sede de Lugo era a máis importante da península ibérica e de que aquí se celebrou o Primeiro Concilio no ano 569. Desde entón, hai constatación histórica dos distintos avatares polos que pasou a nosa cidade e a súa Catedral.
Congratulámonos da riqueza dos nosos arquivos, pero a maior achega histórica é a vida e os seus acontecementos. Estes influíron grandemente no xurdir da devoción Eucarística do pobo de Lugo. Un destes acontecementos, foron as herexías priscilianistas e arianas que negaban a presenza de Cristo e a súa divindade, respectivamente, na Santa Hostia. Estas herexías e outros comportamentos pouco ortodoxos enardeceron a fe Eucarística dos lucenses, que, xeración tras xeración, deixaron pegadas do seu amor a Xesús Sacramentado. Aí están os cruceiros graníticos sacralizando as rutas que conducen á cidade do Sacramento. Aí queda o recordo dos nosos avós que conxugaban as faenas mercantís con visitas á Catedral Eucarística. Aí están os banzos de acceso á mesma Catedral, esvaradíos polo pisar dos miles de lucenses que cada día soben e baixan para visitar ao Santísimo, exposto na Custodia do Altar Maior.
Así, en sintonía co devir das temperaturas cambiantes, das estacións astronómicas dos anos, foi discorrendo a historia Eucarística dos lucenses con climas de verán e de inverno, de outono e de primavera, ata que en 1669 a Xunta do Antigo Reino de Galicia, cos representantes das sete cidades que naquel momento o conformaban, acordaron a fundación do que desde entón coñecemos co nome da Ofrenda ao Santísimo Sacramento, a celebrar na Catedral Lucense o domingo infraoitava da festa do Corpus.
Isto confírmanos que a vida precede á lei. As institucións unhas veces xorden para apontoar os comportamentos, e outras como floración do bo facer da cidadanía. Este é o caso da Ofrenda ao Santísimo na cidade de Lugo. A fe Eucarística era tan sólida en Galicia, que necesitaba manifestarse, e nada mellor que a exposición do Santísimo na dourada Custodia da nosa Catedral.
Esta exposición é continua desde tempo inmemorial. Esperamos que xamais se interrompa, como sinal de que a fe Eucarística dos lucenses mantense viva e en pé.
Desde o día 10 de outubro, os diocesanos e cidadáns de Lugo deberiamos celebrar con gran algarabía a graza do gran privilexio que acabamos de recibir. Aínda faltaban uns días para o día da clausura do Ano da Misericordia na Catedral, cando chegaba o noso Bispo de Roma cunha gran cesta de “pans e peixes” debaixo do brazo. O beneficio da graza da Indulxencia Plenaria cotiá e perpetua concedida, de novo, pola Santa Sé á Igrexa Catedral Basílica de Lugo non é un acontecemento menor. Se recentemente recibimos, con alegría, a declaración dos nosos camiños do Norte e Primitivo e das nosas catedrais (Lugo e Mondoñedo) como Patrimonio da Humanidade, non debería ser menos este plus espiritual que agora se engade ao xa recoñecido patrimonio inmaterial da humanidade. Aquí, nas rutas destes camiños xacobeos, na Cidade do Sacramento, no interior dunha fermosa Catedral onde está secularmente exposto día e noite o Señor sacramentado, aquí, pódese gañar a Indulxencia plenaria cotiá e perpetua.
É un gran milagre que me parece lexítimo comparar co relato evanxélico da multiplicación dos pans e os peixes. É unha dignación de Deus e da Igrexa para Lugo que, como católicos, e tamén como cidadáns, debemos agradecer, valorar e aproveitar, primeiro espiritualmente e despois como consecuencia diso, cultural e turísticamente.
Espiritualmente, porque a Indulxencia é un gran don para todos nós. Ela vai unida inseparablemente aos sacramentos do Perdón e da Eucaristía, á comuñón eucarística e, en consecuencia, á caridade, ás obras de misericordia, e á solidariedade cos máis necesitados. Porque a Eucaristía esíxenos proximidade cos que se atopan sós, enfermos, con fame e sede, explotados polas inxustizas, estranxeiros sen fogar, encarcelados que queren ser escoitados e refacer a súa vida…
A Indulxencia lévanos a experiencias de oración ante o Santísimo e á pregaria en comuñón coas intencións do Sumo Pontífice. Experiencias de fe que sen dúbida son sanadoras para quen pola súa conduta ou pola súa forma de vida habitual están afastados da graza. Pénsese en quen delinquen habitualmente ou se alistan en grupos criminais, os promotores ou cómplices de corrupción, os que non conseguen romper cunha situación permanente de pecado grave facéndose dano a si mesmos e á convivencia social.
Lugo convértese así, por este beneficio, nun lugar privilexiado para deixarse tocar o corazón, para borrar a pegada negativa e a pena temporal que os pecados teñen nos nosos pensamentos e comportamentos. Hai accións tan terribles no ser humano que soamente se poden cancelar a través da solidariedade e da fraternidade en comuñón coa Igrexa: isto é o que significa a indulxencia. Se polo perdón sacramental (ou polo menos o desexo deste se non é posible recibilo) Deus libéranos das consecuencias que para a eternidade terían os nosos pecados graves, a pena temporal que debemos satisfacer nesta vida ou no purgatorio cancélase polas indulxencias mercé á mediación da Igrexa e da comuñón dos santos. Así, a Igrexa é capaz coa súa oración e a súa vida de saír ao encontro da debilidade duns coa santidade doutros. Vivir a Indulxencia significa pois, achegarse á misericordia do Pai coa certeza de que o seu perdón alcanza toda a vida do crente. Velaquí o sentido de solidariedade e responsabilidade da Igrexa na rehabilitación e sanación dos enfermos polo pecado. En conclusión, a Indulgencia é un favor que debemos acoller con gozo porque nos recorda que non hai un momento na nosa vida no que non podamos tomar un novo camiño. Cada vez que agora en diante, entremos polas portas da nosa Catedral, poderemos orar e cantar ao Amor dos amores coa certeza de que Deus sempre sae ao encontro daqueles que o buscan.
Escribía o coñecido sociólogo francés, Alain Touraine, nun artigo periodístico que a Relixión era a principal e a máis importante forza de resistencia ante os poderes ditatoriais, e modestamente coido que ten razón.
Tense escrito moitas veces que Franco sempre entraba baixo palio nas catedrais e isto non é tan verdade, pois houbo algunhas nas que non lle daban ese honor e entre elas temos que destacar a nosa Catedral de Lugo. Para min no cabe dúbida que é unha alegría que se lle negase ese privilexio a Franco. A razón de tal decisión é que o palio só lle pertence ó Santísimo e, por tanto, hai que rebaixarlle poder a quen pretenda ter un poder absoluto. Para os lucenses debe ser un motivo de orgullo que as cousas sucedesen así, ó meu modesto entender.
Apoiarse na fe para desobedecer ó poder témolo tamén na obra de Lope de Vega cando Pedro Crespo, Alcalde de Zalamea, xustifica a súa desobediencia ó rei con estas palabras: “iso pertence ó honor. O honor é patrimonio da alma e esta só pertence a Deus”.
Recoñecer a Cristo Resucitado no Pan Eucarístico como Señor da Historia leva consigo unha liberdade interior para resistir ós que queiran ser donos de vidas e facendas dispoñendo do noso futuro; ademais dános forza de espírito para loitar contra os opresores. O Deus de Xesucristo quérenos libres e protagonistas da nosa vida con responsabilidade.
No Evanxeo, Xesús contesta á pregunta de se deben pagar tributo ou non ó poder imperial con: “dádelle ó César o que é do César e a Deus o que é de Deus”. Isto dinos que hai cousas que non pertencen ó Emperador que, por tanto, este debe ter limitado o seu poder.
Moitos gobernantes queren ter tamén o control da relixión e ata algún se chama Príncipe dos Crentes… incluso nun editorial propoñía o diario El Pais como modelo de relacións Igrexa-Estado ó Reino Unido, un estado confesional!, aínda que con liberdade relixiosa.
É comprensible que desde o poder ou dende os que aspiran ó poder sexan moi críticos coa Igrexa Católica, pois esta normalmente supón unha limitación ó exercicio do poder dos ditadores como o vimos no caso de Polonia onde a oposición se cobixaba nas igrexas, e na ditadura de Franco onde os partidos políticos e sindicatos se cobixaban nas igrexas, mosteiros, etc.
É verdade o que escribía S. Xoán Paulo II na encíclica Centesimus Annus: “O Estado totalitario tende, ademais, a absorber en si mesmo á nación, á sociedade, á familia, ás comunidades relixiosas e ás mesmas persoas. Defendendo a propia liberdade, a Igrexa defende á persoa, que debe obedecer a Deus antes que ós homes (Feitos 5,29); defende á familia, ás diversas organizacións sociais e ás nacións, realidades todas que gozan dun ámbito propio de autonomía e soberanía” (nº 45).
Isto vén corroborado polo feito, que a ninguén debe sorprender, de que pouco despois da visita pastoral do Papa Xoán Paulo caesen ditaduras como as de Chile (2 anos despois), Arxentina (1 año), Paraguai (9 meses), Filipinas, Polonia, Nicaragua, México (gobernado durante 71 anos por un partido que supón unha ‘contradictio in terminis’, o Partido Revolucionario Institucional), Guatemala, República Dominicana, Brasil… Isto é facilmente explicable para un estudoso de Ciencia Política que non teña prexuízos.
Que o Santísimo Sacramento fortaleza o noso espírito para ser persoas libres e solidarias en colaboración cos demais e especialmente cos máis pobres.
