Sacerdotes

Se saísemos á rúa calquera día nunha das nosas cidades e, ao chou, fósemos preguntando aos que pasan que é para Vde. un sacerdote? ou como debería ser un sacerdote? seguramente a síntese das respostas que recibiriamos non sería sinxela. En realidade, esta sondaxe fíxose en diversas ocasións, e, máis aló do irrenunciable dato positivo de coñecer as expectativas e os desexos da xente respecto dos sacerdotes, teriamos ao final que concluír o mesmo que sentenciaba J. Ratzinger no prólogo libro Jesús de Nazaret, valorando os esforzos da investigación histórica sobre Xesús: “as reconstrucións deste Xesús […] fixéronse cada vez máis contrastantes: desde o revolucionario antirromano que loitaba por derrocar aos poderes establecidos e, naturalmente, fracasa, ata o moralista benigno que todo o aproba e que, incomprensiblemente, termina por causar a súa propia ruína. Quen le unha tras outra algunhas destas reconstrucións pode comprobar enseguida que son máis unha fotografía dos seus autores e dos seus propios ideais que un poñer ao descuberto un icono que se esvaecido…. O mesmo para o sacerdote: podería describirse cun abano que vai desde o home “social“ ata o “espiritual“, pasando por multitude de matices, con frecuencia á medida das propias expectativas do que fala.

O mes de marzo e a festa de San Xosé son cada ano a ocasión de celebrar nas dioceses de España o Día do Seminario. Este ano o lema dicía „Preto de Deus e dos irmáns“, e con iso ofrecíasenos en poucas palabras unha mirada sobre o sacerdote que nos axuda a saír do subxectivismo ao que se refería J. Ratzinger. Deus e os irmáns -a Igrexa, o pobo de Deus- son, en efecto, os dous referentes irrenunciables da identidade do sacerdote, como son, de feito, os dous grandes mandamentos nos que Xesús mesmo condensou “toda a lei e os profetas“ (Mt 22,40).

Preto de Deus, ante todo, porque ninguén se fai sacerdote a si mesmo. É froito dunha elección que non depende nin do desexo nin das calidades do elixido. Na ordenación sacerdotal, o xesto da postración durante as ladaíñas expresa, entre outras cousas, que “ninguén pode darse a si mesmo ou por si mesmo o sacerdocio auténtico. Só pode ser resposta á súa vontade, á súa chamada.“ (J. Ratzinger). E preto dos irmáns, porque se trata dunha elección para a entrega e servizo aos demais, coa “proximidade: Deus que se fixo próximo ao seu pobo, no Antigo Testamento, e logo enviando ao seu Fillo, esa condescendencia de Deus que se achegou a nós“ (Francisco).

As dúas dimensións, manténdose xuntas como os dous brazos dunha cruz, sosteñen ao sacerdote onte, hoxe e sempre, na súa posición xusta de “verticalidade“ e “horizontalidade“, corrixen os posibles desequilibrios e colman a vida de quen foi chamado a ser representación sacramental do Único Mediador entre Deus e os homes. Do gran San Francisco de Asís afirmou Benedicto XVI unha vez que o seu “segredo“ residía en que “é un home para os demais, porque no fondo é un home de Deus“. Velaquí, tamén, pois, o segredo de cada sacerdote, e o que desexamos e pedimos para cada un deles no presente e no futuro.

David Varela Vázquez

Reitor do Seminario

Parecía algo superado co Concilio Vaticano II. Refírome á identidade do sacerdote diocesano. Pero estamos vendo que non é así. Tanto en ámbitos urbanos como rurais hai moitas persoas, practicantes ou non, que non teñen clara cal é a esencia do sacerdote. E tamén pode suceder que sexan moitos os sacerdotes que dubiden da súa propia identidade.

San Paulo aos Corintios, na súa primeira carta (4, 1) xa facía unha clara advertencia aos seus colaboradores: “Que a xente só vexa en nós servidores de Cristo e administradores dos misterios de Deus. Agora, o que se busca nos administradores é que sexan fieis”.

Como vemos, estamos ante un tema recurrente, quizais porque os sacerdotes tratamos de responder en cada momento ao que a sociedade máis necesita pero sen perder a identidade orixinal, que é a que Xesucristo quixo cando instituíu o sacerdocio. Pero está claro que non sempre o conseguimos.

Por un momento imos dar por válido que a identidade sacerdotal estea determinada polo que os fieis ou a sociedade poidan necesitar máis neste momento:

Servizos sociais? Si, pero as administracións teñen unha capacidade moito maior para resolvelos de forma satisfactoria e xa o están facendo. Desde as realidades eclesiais só podemos colaborar nunha pequena medida, como xa se está facendo.

Infraestruturas? Hoxe a Igrexa non ten capacidade para isto. Ademais xa non é unha necesidade como fai 50 anos.

Animación cultural e ensino? A sociedade hoxe ten capacidade máis que suficiente para satisfacer esta demanda con moi boa calidade. A Igrexa xa colabora poñendo o seu patrimonio artístico e cultural ao servizo de todos. Para outro tipo de animacións culturais ou de organizacións de eventos sociais hoxe xa hai empresas que o fan fabulosamente ben. Non fai falta un cura-bruxo que nos monte un espectáculo festivo ou funerario.

Administración dos misterios de Deus? As outras necesidades xa vimos que hai quen se encarga de satisfacelas con éxito. Pero haberá alguén que teña necesidade da presenza de Deus na súa vida? Alguén fíxose esta pregunta? Ou alguén preguntouse algunha vez se ten necesidade de Deus?

Confésolles que me fago estas preguntas con moita frecuencia. E, tamén, cada vez máis, vexo a moitas persoas que o primeiro e o único que lles falta na súa vida é Deus.

Termino coas palabras autorizadas do Concilio Vaticano II e recoñecidas como válidas por unha inmensa maioría. No nº 2 do decreto Presbiyterorum Ordinis, sobre o ministerio e a vida dos presbíteros, di:

«O fin que buscan os presbíteros co seu ministerio e coa súa vida é procurar a gloria de Deus Pai en Cristo. Esta gloria consiste en que os homes reciben consciente, libremente e con gratitude a obra divina realizada en Cristo, e maniféstana en toda a súa vida. En consecuencia, os presbíteros, xa se entreguen á oración e á adoración, xa prediquen a palabra, xa ofrezan o sacrificio eucarístico, xa administren os demais sacramentos, xa se dediquen a outros ministerios para o ben dos homes, contribúen a un tempo ao incremento da gloria de Deus e á dirección dos homes na vida divina. Todo iso, procedendo da Pascua de Cristo, consumarase na vinda gloriosa do mesmo Señor, cando El entregue o Reino a Deus Pai».

Miguel Ángel Álvarez Pérez

Párroco de San Froilán

A reorganización pastoral que está facendo a Diocese de Lugo afecta a todos os niveis: institucións e organismos diocesanos, arciprestados, zonas pastorais, parroquias etc. No mundo rural trátase de crear unidades pastorais que están formadas por un conxunto de parroquias cercanas e coa mesma idiosincrasia, onde se trata de buscar unha igrexa que resulte máis axeitada para reunir aos fieis, e formar unhas comunidades cristiás vivas e participativas tanto para a educación da fe como para as celebracións dos sacramentos, os servizos caritativos e os distintos compromisos das comunidades cristiás. A reorganización pastoral é máis que unha reorganización administrativa: é esencialmente unha proposta evanxelizadora adecuada aos momentos actuais.

Polo tanto, cando hoxe se pensa facer cambios de sacerdotes para pedirlles novos e distintos servizos eclesiais para ben da Igrexa e dos fieis, debe terse na mente o mapa da Diocese de Lugo, que contén 1.139 parroquias, con moitas diferencias de poboación e xeográficas. Na distribución do clero trátase de que en todas as zonas vaiamos tendo sacerdotes que leven a cabo a misión evanxelizadora das comunidades cristiás que forman a nosa Igrexa Diocesana.

Cando hai un cambio dos sacerdotes sempre se teñen en conta os principios internos e externos da vida eclesial, que poidan levar adiante a misión que plantexa o sacramento da Orde Sacerdotal e dunha maneira organizada, tal como regula o dereito canónico.

Cando se lles pide un traslado para un novo servizo eclesial, os responsables diocesanos falan sempre con cada un dos sacerdotes  para que, dialogando, expresen con liberdade o seu parecer sobre dito servizo.

Os sacerdotes son Ministros do Señor enviados pola Igrexa a través do Supremo Pastor da Diocese, que sempre é o Bispo, para que realicen a misión evanxelizadora da Boa Nova de Xesucristo. Por iso, o sacerdote reúne unhas características que o fan distinto;  é máis que un funcionario. Tampouco un sacerdote é o dono das parroquias nin estas son donas do sacerdote. Este vai para realizar a misión evanxelizadora por un tempo que se vexa oportuno. O seu ministerio sacerdotal é un don de
Deus para as comunidades cristiás e para o mundo. Ás veces toca no mundo rural, e outras nas urbes, ou en cargos eclesiásticos, ou no ensino, no servizo caritativo, nos hospitais, nos cárceres…

Por iso na vida sacerdotal e relixiosa sempre hai que ter unha liberdade, unha xenerosidade, un desprendimento en todas as dimensións para cumprir ben a misión do Evanxeo. Na vida práctica hai que preparar varias veces a maleta para os cambios, cousa que non ocorre na vocación de moitos leigos.

Luis Manuel Rodríguez,

Vicario de Coordinación Pastoral da Diocese de Lugo

Estamos comezando un novo ano. Sempre é tempo de facer bos propósitos. Pero antes permítanme facer aquí, publicamente, unha autocrítica que creo necesaria. Despois, noutros artigos, xa farei os propósitos.

Supoño que todos coñecen o argumento do traxe novo do emperador. É o conto dun emperador afeito a vestir ben que cría levar o mellor dos traxes cando en realidade ía espido, vítima do engano duns estafadores. Ninguén se atrevía a dicirlle nada para non quedar mal con el, ata que un neno, na súa inocencia, é o primeiro en dicir gritando aos catro ventos que o emperador ía espido. Aínda así, o mandatario seguiu coma se nada pasase, quizais aínda máis altivo que antes, con tal de non recoñecer en público que se equivocou e que fora vítima dunha gran estafa, malia que todos rían del.

Confeso que lembro moitas veces este conto cando vexo algunhas cousas que facemos os curas que, con boa intención, tratamos de achegar aos fieis das nosas parroquias a Xesucristo. A intención é boa, sen dúbida, pero non todo vale co pretexto da evanxelización. Facemos cousas e cousas, movidos por impulsos pouco reflexionados e nada consultados, coas que provocamos risas e burlas por mor da nosa inxenuidade.

Dóeme cando os sacerdotes non conseguimos responder ás necesidades dos fieis, porque estamos perdendo o tempo en cousas que ninguén nos pide e a ninguén interesan. Tamén me doe cando non conseguimos facer ben e dun modo digno aquilo que se nos pide para que a fe do noso pobo sexa máis auténtica e dea un sentido pleno á súa vida e á súa morte.

Quizais por un respecto mal entendido, ninguén se atreve a dicirnos ás veces que imos espidos, que as cousas non son así, e que a realidade do mundo dista moito da pequena realidade na que ás veces vivimos os curas.

Cando non axudamos a poñer as bases da fe para que se produza o tan ansiado encontro con Xesucristo, as cerimonias quedan só nunha parafernalia que xa poucos comprenden, aínda que calen, e que outros critican esaxeradamente, quizais con bastante razón.

Lamento non dispoñer das habilidades para poder transmitir, máis aló do meramente externo, o que supón a fe para min. Algo que, por outra banda, é bastante sinxelo: o acontecemento do encontro con Xesucristo resucitado na Igrexa. Quizais me falte moita coherencia para que unha cousa leve á outra e as miñas palabras sexan cribles.

Nun escrito publicado con anterioridade, invitaba a ver a Igrexa desde dentro. Sigo crendo o mesmo, pero hoxe engado algo máis: tanto se xa están dentro da Igrexa coma se van entrar, aínda que só sexa para curiosear ou ver algunha obra de arte, fagan un esforzo para sobrepoñerse a todo o secundario e traten de buscar a Xesucristo en todo, nas persoas e nas cousas.

Asegúrolles que esforzo facemos, pero está claro que en algo, ou en moito, estamos fallando. Ou quizais teña que pensar que isto da fe é cousa duns poucos. Entón son moi afortunado, asegúrollo.

Miguel Angel Álvarez Pérez, Párroco de San Froilán

Fonte: falandobaixino.es

Con frecuencia atopamos escritos nos xornais que falan da diminución  dos curas e afirman que a Igrexa Católica se está quedando sen curas e que, por tanto, estes son unha especie en vías de extinción. Esta visión pesimista pode ser verdade se só ollamos o mundo que temos diante dos narices. Aquí imos mirar a realidade cunha perspectiva máis ampla:

1º. Na Igrexa Católica os curas non están en descenso, nin moito menos, pois se vemos o número de curas dos últimos anos temos que: en 1985 había 407.458 sacerdotes, no 2001 xa eran 409.716 e no 2012 pasouse a 418.550 polo que se refire a suma dos bispos, máis clero secular e clero regular.

Con estes datos, quen pode soster que se acaban os curas na Igrexa Católica? E iso que non incorporamos á suma os Diáconos Permanentes, nos que a súa evolución neses anos é: 12.541 en 1985, 29.204 en 2001 e 40.914 no 2012.

Si é verdade que a proporción dos cregos de ordes relixiosas (clero regular) diminuíu de 150.161 en 1985 a 138.619 no 2001 e 135.072 no 2012, pero o aumento do clero secular compensa e fai que o número total sexa maior. Isto dá para unha interesante reflexión que non hai espazo aquí para facer.

2º. Si é verdade que descendeu moito o clero na diocese lucense e tamén nas outras de Galicia. Pero non é menos certo que tamén está xa a descender a poboación, que centrándonos só na provincia de Lugo temos que en 1940 eramos 545.128 habitantes, en 1981 baixamos a 405.365 e no 2010 xa somos só 353.504 e menos mal que lles sumamos 14.176 inmigrantes estranxeiros.

Ler máis