Ofrenda do Antigo Reino de Galicia

Na sección “Matices” do programa “Polo camiño da fe” (TVG, 07/07/2019), José Carlos Alonso Seoane referiuse aos 350 anos da Ofrenda do Antigo Reino de Galicia ao Santísimo Sacramento na Catedral de Lugo:

Cando os suevos ocuparon Galicia, falouse da creación do primeiro estado europeo. O catolicismo espallábase por toda a Península e en Lugo naceu a adoración permanente ao Santísimo Sacramento, 24 horas, 365 días. Para iluminalo con candeas día e noite solicítase ao Antigo Reino de Galicia unha pequena axuda económica. Este accede no 1669. Acordouse tamén que se celebrase unha Misa con procesión e foi incorporándose, en gratitude, unha ofrenda litúrxica levada a cabo cada ano por un representante dunha das 7 capitais do Antigo Reino galego. Están a cumprirse os 350 anos desa Ofrenda. Ademais do milagre eucarístico do Cebreiro, a bandeira galega amosa as 7 cruces, unha por cidade, unidas en torno ao divino misterio eucarístico. 

A sección “Matices” que aquí se acaba de transcribir forma parte do programa da Televisión de Galicia Polo camiño da fe, que na súa última edición trata sobre a Ofrenda de Galicia ao Santísimo. Para falar sobre a cuestión entrevístase ao historiador da arte Marcos Calles e ao xornalista Xulio Xiz. Ámbolos dous teñen amplos coñecementos sobre o tema e de feito Marcos Calles é o asesor histórico da exposición itinerante “350 anos da Ofrenda do Antigo Reino de Galicia a Xesús Sacramentado na Catedral de Lugo” e Xulio Xiz é o director da devandita exposición. 

Desde aquí o agradecemento e recoñecemento a Marcos Calles e Xulio Xiz pola súa permanente disposición a colaborar desinteresada e eficazmente coa Diocese lucense e a invitación a ver o programa televisivo no seguinte enlace:

[Ver programa completo]

Ás 12 da mañá do 30 de xuño comezaba na Catedral de Lugo a cerimonia da Ofrenda do Antigo Reino de Galicia ao Santísimo Sacramento, da que se cumpren 350 anos desde que decidiu instaurarse. Este acto pon fin ás celebracións do Corpus en Lugo.

O Bispo de Tui-Vigo, Mons. Luis Quinteiro Fiuza, presidiu a Eucaristía na que concelebraron o resto dos bispos galegos. Acompañaron ao oferente, o alcalde da cidade de Tui, Enrique Cabaleiro, os alcaldes e representantes das sete cidades do antigo Reino de Galicia; así como outras autoridades civís e militares.

Na presentación da Ofrenda, o alcalde de Tui, sinalou que “esta tradición forma parte do noso acervo colectivo como pobo; as tradicións son elementos básicos para a configuración e identidade dun país, neles atopamos o conxunto de valores que de xeración en xeración, forman o substrato da conciencia colectiva. Esta cerimonia que os galegos soubemos conservar ao longo dos séculos é o exemplo máis antigo da nosa identidade como pobo”.

Pediu que sexamos capaces de “atopar as medidas que contribúan a unha reformulación social e que impulsen unha sociedade máis xusta e equilibrada, sen exclusións nin riscos de pobreza para as persoas e as familias. Que podamos traballar todos xuntos para atopar políticas que poñan en primeiro lugar á persoa, a súa dignidade e os seus dereitos” (…) “Inspira a todos os que temos responsabilidades públicas, na política pero tamén nos ámbitos económicos, sociais, relixiosos…para traballar con xenerosidade e acerto, polo ben común”.

Na contestación á Ofrenda, o bispo de Tui Vigo, Mons. Quinteiro comezou a súa homilía manifestando o seu agradecemento ao alcalde oferente a presentación da Ofrenda que é, sen dúbida, “ unha tradición que simboliza a devoción máis fonda e conmovedora do noso pobo. O escudo de Galicia expresa por encima das palabras a convicción do que sentimos”. Continuou dicindo que “queremos mirar con esperanza e con enerxía o presente e o futuro das nosas comunidades, parroquias e cidades (…) queremos camiñar xuntos para afrontar os grandes retos deste momento histórico que estamos a vivir. Temos que pensar no futuro dos nenos e se temos nenos para o futuro. Temos que sentarnos cos mozos para pensar xuntos a vida pola que queremos loitar. Non podemos esquecer aos maiores porque eles teñen, entre moitos tesouros, a experiencia de vida que outros non teñen”.

Finalizou resaltando que debemos profundar no compromiso social dos cristiáns en Galicia: “Nós somos fillos dun pobo solidario do que herdamos unhas riquísimas tradicións cristiás que nos foron configurando nunha sociedade amable e solidaria (…) o compromiso do crente non é unha opción de acomodación nin de ver pasar as cousas. O compromiso do cristián é unha opción necesaria”

Finalizada a celebración eucarística, todas as autoridades eclesiásticas e civís saíron en procesión acompañando ao Santísimo Sacramento polas rúas de Lugo. Durante o percorrido interpretaron música e danzas en ofrenda ao Santísimo Sacramento o Grupo de baile tradicional “O Xeito” dirixido por Xabier Iglesias e o grupo de música tradicional “Os Xílgaros de Lugo” dirixido por Óscar Pérez. Tamén colaboraron a banda municipal de Meira e a Asociación cultural e xuvenil do traxe tradicional de Tui.

“Cando falamos das distintas épocas da fe, temos razón se dicimos que, durante séculos, que eran séculos de cristiandade, que eran séculos da lei do amor, que eran séculos do reino da graza, anni Domini, anni gratiae Domini, a fe, a crenza, era común. Era, por así dicir e literalmente, pública, estaba no sangue e nas veas comúns, estaba no pobo. Era evidente, era por así dicir, de dereito común. Recibía, non só un asentimento, senón unha celebración pública, solemne, oficial. E temos razón se dicimos que hoxe xa non é o mesmo. Temos razón historicamente. (…) Quizais non sexa orgullo. Só constatar algo que está ao noso redor. Que, asaltados por todas partes, probados por todas partes, de ningunha maneira quebrantados, as nosas constancias modernas, as nosas fidelidades modernas, cronoloxicamente modernas, illadas deste mundo moderno, (…) incansablemente asaltadas, (…), inesgotablemente golpeadas por mareas e tempestades, sempre de pé, soas en todo un mundo, de pé en todo un mar inesgotablemente encrespado, soas en todo un mar, intactas, enteiras, nunca de ningunha maneira mermadas, acaban por facer, por constituír, por elevar, un belo monumento en presenza de Deus”.

Este texto de Charles Péguy é de 1911 (“Un nouveau théologie. M. Ferdinand Laudet”, G. III, 459-464). Parece de hoxe. Pareceume unha intelixente reflexión neste ano no que celebramos os 350 anos da Ofrenda do Antigo Reino de Galicia a Xesús Sacramentado. É unha data histórica. Unha data que nos chega cargada de historia, de numerosas historias onde o civil e o relixioso eran, como di Péguy, “de dereito común”. Non é tempo de nostalxias, pero tampouco de rendicións. A Igrexa do Concilio Vaticano II era e é consciente do fenómeno do secular: fenómeno que xerou liberdades, clarificou posturas, procreou respecto mutuo e promoveu innumerables mesas de diálogo entre a fe e a cultura, a sacralidade e a secularidade, o relixioso e o profano.

Algúns pensadores lucenses escribiron recentemente que as exposicións conmemorativas do 350 aniversario, así como os concursos, concertos, festivais de órgano, etc. mostran a excepcional realidade que xeraron estes 350 anos, facendo patente este sentimento de comunidade e devoción á Eucaristía que demostraron os rexedores en 1669 e que segue hoxe presente superando todas as mareas da historia. A evolución temporal da Ofrenda é, na actualidade, un dos maiores signos de identidade da nosa terra galega, reunindo anualmente en Lugo aos delegados rexios das sete capitais e aos bispos das cinco dioceses galegas.

Son tempos para unir forzas, ideas e esforzos por unha sociedade mellor e máis comprometida coa realidade social que nos envolve. O Deus que quixo facerse presente na Eucaristía é o mesmo que dixo “o que fagades a un destes, os pobres, a min facédesmo”. Esta dimensión cidadá e social do cristianismo exprésase con claridade neste significativo día. Por iso, despois de escoitar algunhas declaracións de personaxes que nos representan no mundo da política, convén lembrarlles o artigo 16,3, da Constitución: “os poderes públicos terán en conta as crenzas relixiosas da sociedade española e manterán as consecuentes relacións de cooperación coa Igrexa católica e as demais confesións”.

Que ben entendía destas necesidades mutuas o noso poeta Manuel María: “Dános o Teu pan, Señor, che pregamos! Dános o Teu pan, Señor, que temos fame!”

Mario Vázquez Carballo

Vicario Xeral da Diocese

[Artículo en castellano]

Solemnes Vésperas

Sábado 29 de xuño na Catedral de Lugo ás 20 h

Celebración das Solemnes Vésperas na Catedral de Lugo con asistencia da Corporación Municipal lucense, Cabildo catedralicio e o Oferente.

Ofrenda do Antigo Reino de Galicia ao Santísimo Sacramento

Domingo, 30 de xuño na Catedral de Lugo ás 12 h

Solemne concelebración eucarística presidida polo Bispo de Tui-Vigo, Mons. Luis Quinteiro Fiuza, que recibirá a Ofrenda, e o delegado oferente será o alcalde da cidade de Tui.