fraternidade

Na actualidade hai 2 volcáns en erupción simultánea: un xeolóxico, nas paradoxalmente afortunadas Illas Canarias, con dinamismo devastador; e o outro sociolóxico, nas terras galegas, en xenerosa actitude solidaria.

Segundo os xeólogos, o centro da terra é un núcleo incandescente cuxas calorías periodicamente rompen a cortiza terrestre e coas súas erupcións de lava incandescente, devasta cidades; arrasa cultivos e sementa pobreza ao seu paso. Disto dannos constancia a historia do Vesubio, o Etna e a doutros volcáns que levan centos de anos en erupción continua ou interrompida, e nestes intres, o volcán que está a carbonizar a illa de Palma.

Non sabemos o tempo que supervivirá este inesperado contratempo nas Illas Canarias. Isto preocúpanos a todos. Pero non hai mal que por ben non veña, e ao socaire deste devastador volcán palmareño, cobra vida outro volcán sociolóxico: o volcán da fraternidade humana, adormecido nas últimas xeracións. Afortunadamente a erupción do volcán da fraternidade está a recobrar vitalidade nestas circunstancias: os Bancos abren as súas casas aos que perderon as súas; as ONGS prodigan as súas achegas aos que quedaron sen nada; moitos particulares choran cos que choran e comparten o seu pan cos que non teñen que comer…

O volcán da solidariedade levaba moito tempo inactivo, pero o triste evento das Canarias está a ser unha forte sacudida, para poñelo novamente en fraternal erupción. Isto resúltanos gratificante a todos, especialmente aos crentes. O volcán da fraternidade, xa fora inculcado por Xesús no Evanxeo, pero dá a impresión de que os humanos o tiñamos aparcado e substituímolo polo egoísmo e a avaricia persoal; antepoñendo o meu ao noso; o propio ao de todos; o individual ao colectivo… Pois, fagamos memoria e lembremos que Xesús dixo textualmente: “Este é o meu mandamento, que vos amedes uns a outros, como eu vos amei”. O mandato do Señor non se reduciu a bonitas palabras, senón que se sintetizou en eficaces comportamentos: Tiven fame e déstesme para comer…” “Cando, Señor?”. “Canto fixestes cun destes irmáns meus máis pequenos fixéstelo comigo”.

Deus fíxonos homes, para ter a quen amar, e encarnouse nos humanos para deixarse amar por nós. As oportunidades para realizar o plan de Deus, sáennos diariamente ao camiño, pero hai circunstancias nas cales o amor fraterno cobra especial urxencia. Esta situación está a facerse singularmente urxente con motivo do volcán de Palma. As carencias dos nosos irmáns canarios son voces que berran: “A túa casa debe ser casa para os que quedaron sen fogar, e o teu pan debe ofrecerse xenerosamente aos que non teñen que comer, e o gozo do teu benvivir debe enxugar as bágoas dos que choran, por quedar sen nada na vida…” Isto é poñer en activo o volcán da fraternidade, tantas veces aparcado pola nosa fe adurmiñada. Espertemos, pois, e traballemos para que a ninguén falte o necesario do que Deus deixou no mundo para todos.

Indalecio Gómez, cóengo da Catedral

[Artículo en castellano]

Os elementos que compoñen unha FESTA son fundamentalmente tres: 1) A afirmación de que a vida ten sentido. 2) A comida compartida. 3) Un aspecto lúdico. Isto nos nosos pobos exprésase coa Misa Solemne, a comida cos familiares e amigos, e a verbena cos xogos, barracas, gaiteiros, orquestra…

Nos banquetes de FESTA a comida non é á carta, senón a mesma para todos para expresar simbolicamente a COMÚN-UNIÓN dos asistentes de cara a un mesmo futuro compartido.

Hoxe é frecuente atoparnos que  cando se fai un banquete unha persoa di que ela é da dieta macrobiótica, outro que é vexetariano, outro que é musulmán ou xudeu e non come porco, outro que é vegano, outro que non hai comida tan saborosa como a das diversas partes do porco, etc. Cando se xuntan así varias persoas é imposible facer un menú para todos. Por outra parte se ti invitas a un destes á túa casa debes adaptarte ao seu modo de comer para ser un bo anfitrión, pero cando te invitan debes compartir alegremente a súa dieta sá e equilibrada… sen que haxa a debida correspondencia.

Nun campamento, que tivemos hai anos, un rapaz comentoume que na súa casa a nai facía catro comidas diferentes segundo os gustos dos membros da familia. A miña resposta foi dicirlle que non tiñan perdón de Deus e que eran uns abusóns e explotadores da súa nai.

Todo isto manifesta que estamos perdendo o sentido do comunitario e os valores do compartir, tamén o respecto ao irmán que nos acolle. Polo contrario asistimos á exaltación do individualismo, mesmo dos caprichos individuais. Así faise case imposible poder facer un banquete no “doce fogar” e non queda máis remedio que invitalos a un restaurante e que cada quen coma o que queira!. A dúbida que me queda é se procedería dicirlles que teñen un límite de gasto “per cápita”.

En certa ocasión, estando ceando cuns amigos, chegou unha persoa á casa e invitámola a comer do que tiñamos. Axiña me pregunta: “Antón, non terás por aí unha lata? É que o queixo non me gusta”. A resposta saíume inmediata: “Cando te inviten a comer nunha casa, comes do que hai. Se queres comer o que che gusta, vas a un restaurante e págalo”.  Menos mal que o queixo non lle gustaba!!

Ante esta problemática sobre a comida son de gran sabiduría RACIONAL, ÉTICA e ESPIRITUAL as palabras do Mestre de Nazaret cando di:

“E convocando á xente dicíalles: Escoitádeme todos e procurade entender. Nada do que hai fora do home pode manchalo ao entrar nel; pero o que sae do home, iso si que o mancha.

E cando entrou na casa, despois de deixa-la xente, os discípulos preguntáronlle polo significado daquilo. Díxolles: E logo vós tampouco sodes capaces de entender? Non comprendedes que todo o que vén de fóra e entra no home non o pode manchar, porque non penetra no seu corazón, senón no seu ventre e de alí vai para o escusado?.

Así declaraba puros tódolos alimentos. E continuou: O que sae de dentro, iso si que o mancha; porque de dentro, do corazón do home, xorden os malos pensamentos, as fornicacións, os roubos, os asasinatos, os adulterios, as cobizas, as maldades, os fraudes, os desenfreos, as envexas, as blasfemias, a soberbia, os desatinos. Todas eses males saen de dentro e manchan ao home.” (Mc. 7,14-23)

Estas palabras non precisan ningún comentario explicativo.

Cando falamos de comer e de comida temos que ter claras as finalidades fundamentais que ten:

-A primeira é VIVIR. Nese sentido vemos que moitas veces hai que comer o que non gusta ou non apetece nada, ou hai que quedar con sensación de fame ou facer esforzos por comer porque un está desganado…

-A segunda, e non menos importante, é CON-VIVIR, vivir con outras persoas, vivir en fraternidade cos que nos rodean, pois cando se come en solidariedade o pouco chega a máis e alimenta moito mellor, como se ten experimentado en moitas ocasións.

Nesta realidade coma noutras é necesario mirar e escoitar o clamor dos empobrecidos, famentos e oprimidos; é necesario acoller e asumir a obriga de solidariedade, que temos con eles. Dende aí xurde claramente a postura a tomar ante a comida, que debe ser o compartir solidario.

Antón Negro

Delegado Episcopal de Cáritas