eutanasia

Se hoxe se fixese unha enquisa en España e preguntase se existe unha lei de Eutanasia para procurar a morte anticipada das persoas en certas condicións, é posible que a metade dos cidadáns diga que non o sabe con certeza. Se preguntamos aos mesmos cidadáns cal é a diferencia entre a Eutanasia e os Coidados Paliativos, seguro que arredor do 90 % non sabería precisar a diferencia.

Isto pon de manifesto que a lei de eutanasia se aprobou con escurantismo e pouca transparencia de cara aos cidadáns. ¿Quen lembra a aprobación da lei pola que as SICAV (Sociedades de Inversión de Capital Variable) pasaban de tributar do 25 % ao 1 %? Quen sabe en que data e que goberno a aprobou? Ben, pois a lei favorable ás SICAV aprobouse o 30 de xuño de 2005, entón moitos saberán que era o Goberno de Zapatero. O máis curioso é que ese mesmo día aprobouse outra lei que todo mundo relaciona con Zapatero, que é a lei dos “matrimonios homosexuais”. Desta lei de morte anticipada en catro ou cinco anos seguro que poucos saberán quen aprobou a lei e menos como se aprobou.

A lei aprobouse o 18 decembro de 2020 en pleno Estado de Alarma e presentouse como Proposición de Lei de Grupos Parlamentarios (e non Proxecto de Lei do Goberno) para eludir a obriga de pedir informes ao Comité de Bioética Español, ao Consello de Estado, ao Consello Xeral do Poder Xudicial e á Organización Médica Colexial, porque sabían que non serían favorables… Semella que lles parecían poucas as mortes do Covid e que querían aumentalas!

Ollando o contexto cultural-semántico dos medios de comunicación todos percibimos centos de veces unidas morte digna e eutanasia… dando a entender que só a morte digna é a que sexa por eutanasia. Unha barbaridade! Se usamos palabras de carga emocional positiva forte como digna e dignidade, quen se pode opoñer? Pero isto é un engano vil pois a dignidade é da persoa, está nela, non na morte. Esta é unha realidade inexorable para todo vivinte despois dun período de tempo, que a algúns se lles fai longo e a outros (a inmensa maioría?) se lles fai breve ou brevísimo.

Xuntar morte digna-eutanasia fai unha presión emocional sobre as persoas que escamotea a realidade de eliminar a dor cos coidados paliativos. Busca que os que se opoñen á eutanasia se vexan como partidarios da morte con sufrimentos, unha moi grave manipulación. As situacións e circunstancias psico-físicas non fan ás persoas dignas ou indignas, senón que a dignidade é da persoa.

Uns bos coidados paliativos inclúen as dimensións físicas, psíquicas, sociais e espirituais segundo as necesidades da persoa enferma. Mesmo teño atopado persoas que polo bo coidado e aprecio do entorno social e familiar viven ledos máis tempo do outorgado polos prognósticos médicos na súa enfermidade.

A vixencia da lei conleva que te presionarán con que xeras un gasto excesivo á sociedade e non es produtivo, que es un egoísta e insolidario coa familia e os amigos e lles arruínas a súa vida, mesmo che dirán que lles amargas a vida por non deixalos vivir e desfrutar a vida. É máis, impedir un suicidio pode converterse en delito e mesmo desaparecerá o que hoxe se chama “delito de denegación de auxilio”… pois se un ten dereito á eutanasia e ao suicidio asistido, onde queda o sentido de humanidade e solidariedade?

Non deixa de sorprender que haxa profesionais dispostos a executar a sentencia de morte a un enfermo teoricamente terminal, aínda despois de ver a película Queridísimos Verdugos de Martín Patino. Fai anos contáronme que na guerra civil un home dixéralle a seu pai que se apuntara para facer fusilamentos porque lle pagaban 25 pesos e ante o seu escándalo xustificábase: “se non vou eu, vai outro e cóbraos el”.

Quen serán os grandes beneficiarios desta lei? Serán acaso os pobres e febles? Non esquezo que o PCP en Portugal na argumentación en contra da lei de morte anticipada lembraba que os ricos de Holanda na vellez marchaban a Alemaña para escapar desa morte. Beneficiaranse, sen dúbida, as contas da Seguridade Social, os fondos de inversión propietarios de residencias da terceira idade, as industrias do ocio, etc.

O sistema económico necesítanos máis como consumidores ca como produtores, pois hai exceso de capacidade produtiva, pero cando apenas consumes e dificultas que outros consuman e teñan ocio… sobras.

A mentalidade nazi de que os que “non son útiles” aos poderes deben desaparecer gaña terreo con esta lei e igualmente a lei capitalista de que o ser humano non é persoa senón un balance de ingresos e gastos. Triste papel o desempeñado pola chamada esquerda española neste campo á diferencia do PCP.

Entendo que a defensa da vida humana é en conciencia a causa máis importante pola que loitar. A verdadeira solidariedade está en apoiar aos máis febles, incluídos os que non che poderán acompañar a ti no futuro cando esteas especialmente necesitado. A loita pola dignidade de toda vida humana ábrenos ao compromiso e á esperanza.

Antón Negro

Delegado Episcopal de Cáritas

“A memoria é o que fai forte a un pobo, porque considérase radicado nun camiño, nunha historia”. Estas palabras do Papa Francisco poderían ser completamente válidas para o noso país un ano despois de comezar a xa famosa desescalada. Parece incomprensible como, despois de vivir un dos episodios máis tráxicos desde o inicio do terceiro milenio, esquecemos axiña a importancia que dabamos ao coidado dos nosos avós e maiores, dos enfermos de risco, daqueles máis vulnerables da sociedade. Pero así sucedeu: aprobouse unha lei que posibilita o fin da vida humana.

Por unha banda, convertemos á medicina en mecenas de nosa propia arbitrariedade, destruíndo a súa raíz, a súa etimoloxía máis próxima á salus, saúde ou salvación. De maneira que, o que servía para coidarnos, agora convértese en xuíz da vida de mulleres e homes.

Por outra banda, trátase dun aforro económico. Soa tráxico, pero é así de certo. Investir en coidados paliativos significaría un maior gasto para o Estado que o feito de terminar cunha vida. Este é outro dos argumentos que non se din con esta claridade, pero que están entre as intencións da lei da eutanasia.

E, por que dicir que o noso país xa non ten memoria? Porque durante o confinamento todos coidabamos de que os nosos avós non se enfermasen, que nas residencias ninguén se contaxiase… Fixéronse até anuncios publicitarios alertando do perigo que non respectar as normas sanitarias supuña para a familia, especialmente para os maiores. Pero, ademais, esixiuse por parte de toda a sociedade e da mesma situación epidémica, un maior investimento en sanidade. E agora xa esquecemos todo iso.

Lembro cando estiven nos Países Baixos, que unha persoa me contaba como algúns maiores que coñecía, tras cumprir a idade de xubilación, retirábanse a outros países porque tiñan medo de enfermar e acabar nun hospital, porque aquilo podería supor entrar e non volver saír nunca de alí. En lugar dunha lei da eutanasia, deberiamos apoiar ás familias e aos enfermos ou maiores que necesitan coidados paliativos efectivos. Ou hai algo máis valioso cá vida?

Por iso, a Conferencia Episcopal Española convídanos a escribir e rexistrar o noso testamento vital. Este é a expresión escrita da vontade dun paciente sobre os tratamentos médicos que desexa recibir, ou non está disposto a aceptar, na fase final da súa vida. Este é o xeito que teremos a partir de agora de protexernos ante esta lei da eutanasia. En todas as parroquias da Diocese de Lugo e a través da web da Delegación de Familia poderán obter o impreso e as indicacións para realizar o devandito testamento.

Nicolás Susena

Delegado de Familia, Diocese de Lugo

[Artículo en castellano]