É importante ter un bo mapa mental da realidade

O amigo Ramiro Álvarez, psicólogo da nosa cidade, no seu libro “Pensándolo bien…”, fala, entre outras cousas, da importancia de ter un bo mapa mental que nos permita orientarnos correctamente na realidade, pois moitos dos problemas psicolóxicos e de convivencia que se teñen, veñen de que os esquemas mentais cos que vivimos non nos permiten movernos adecuadamente pola realidade.

Neste artigo vou citar dous textos para que cada quen se examine a si mesmo e vexa se ten unha adecuada percepción da realidade. Para iso imos tomar como exemplo un programa de RNE-1 “No es un día cualquiera” do 3 de marzo de 2013 (domingo) no que sobre as 11:52 (minuto 46 do programa despois do informativo das 11) recitaban os seguintes dous textos e preguntaban: “Cal é do periodista Salomón Redón e cal é do Papa Bieito XVI?”:

  1. A) “Hoxe, aprendendo tamén a lección que provén da crise económica actual, na que os poderes públicos do Estado se ven chamados directamente a corrixir erros e disfuncións, parece máis realista unha renovada valoración do seu papel e do seu poder, que han de ser seriamente reexaminados e revalorizados, e, neste sentido, é desexable que haxa unha maior atención e participación na res publica por parte dos cidadáns”.
  2. B) “Sería un erro atribuír a crise económica actual a unha deficiente xestión dos poderes estatais esquecendo que a causa primeira se atopa no interior do home, cuxa crise moral desembocou na económica. Esta última só se solucionará coa renovación espiritual do home e cunha maior confianza cidadá na xestión dos nosos gobernantes”.

Eu teño realizado este exercicio en diversas ocasións, tamén con xente moi implicada na vida da Igrexa, e xeralmente o acerto é mínimo, pois adxudican ao Papa o texto do periodista e viceversa. A persoa que si me acertou con seguridade cal era o texto de Bieito XVI era un alumno que ata os 14 anos fora membro da Igrexa Ortodoxa

Mesmo resulta moi clarificador escoitar o programa de RNE-1 e ver os comentarios que fan os compañeiros de Salomón e a oínte que chama ao programa para adiviñar cal é o texto do Papa. O certo é que todos estaban equivocados, pero moi convencidos de saber ben o que ensina a Igrexa Católica.

Isto lémbrame o que fixo un amigo persoal que, para a reunión de profesores do seu colexio, seleccionou a parte central da homilía do Cardeal Ratzinger da misa previa á elección do Papa sucesor de Xoán Paulo II, na que falaba do relativismo. Púxoo nun folio como se fose un artigo de xornal de Fernando Savater. Entón os profesores todos se mostraron de acordo co autor e a dicir que xa era hora de que alguén escribise iso, que como ía valer o mesmo a opinión dun profesor ca dun alumno, etc,

Despois de manifestarse todos de acordo con Savater (!), o meu amigo preguntoulles: “qué diriades se iso mesmo o dixese o Papa?” (xa Ratzinger era o Papa Bieito). Eles contestáronlle: “como ía o Papa dicir esas cousas?, ti estás fóra do mundo!…” Entón sacoulles a homilía na que estaba no medio o suposto artigo de Savater. Acusárono de manipulador e outras lindezas, pero el recordoulles que os que manipulaban os textos eran eles por non ler o que os textos din, senón que xulgaban segundo os seus prexuízos.

A estas alturas supoño que todos xa terán claro cal é o texto de Bieito XVI, que é o “A”, o que lles esixe aos poderes públicos máis responsabilidade de goberno e aos cidadáns unha maior participación democrática na xestión da economía, e que pertence á encíclica “Cáritas in Veritate” nº 24, 3º parágrafo. Poden comprobalo na encíclica e no programa de Pepa Fernández no día e hora xa citados.

Isto é unha invitación a ler con menos prexuízos e con máis obxectividade o que os textos din, e a que teñamos un mellor mapa mental para orientarnos ben na realidade.

Remato con dous feitos de reacción ante o comunicado que os bispos sacaron hai uns anos Ante as Eleccións:

-Participando no debate dunha televisión local un candidato nas eleccións afirma que os bispos no comunicado mandaban votar aos candidatos contrarios a el. Léolle un apartado completo do comunicado que o favorecería e perxudicaba aos contrarios, e entón exclama: “pero, di iso?

-Unha revista galega publica un artigo en contra do comunicado dos bispos titulándoo “Outras razóns para votar”. Daba 13, pero cando as comparo co comunicado dos bispos atopo que 10 delas estaban contidas literalmente, ou case, no comunicado dos bispos. Que dicirlles?…

Antón Negro

Delegado Episcopal de Cáritas

Mozos, amor e violencia

51 mulleres adolescentes e mozas foron asasinadas polas súas parellas entre 1999 e 2017, sendo moitos dos seus asasinos menores de 20 anos. Mortes violentas no contexto de relacións “amorosas”. Si, os mozos aman, e os mozos cometen actos violentos. E poida que tamén lles ocorra, como aos adultos, que chamen amor a cousas que non o son. A chamada violencia de xénero non é un fenómeno transitorio e puntual, senón que en xeral vaise tecendo nunha relación violenta que dura no tempo, vai encerrando á vítima nunha  tearaña que busca dominar, impoñer, posuír. Debemos traballar en previr, combatendo todas aquelas crenzas, condutas e actitudes que están na raíz desta violencia.

O contrario de amar é POSUÍR. Quen ama respecta ao outro, quéreo libre, ao máximo das súas posibilidades, e iso supón que o outro chega onde eu non chego, ama, vive, sente e crece máis aló de min, eu non abrango todo o seu mundo. Posuír ao outro convérteo en obxecto. É querer ao outro como o que quere unha peza de roupa, unha cervexa, unha cousa. Nas relacións dos mozos (igual que nas parellas adultas) hai violencia sempre que o outro é utilizado. Para o meu pracer, para pasar un intre, para entreterme mentres non atopo parella ou mentres a miña parella está lonxe, para dar celos á miña  exparella… Unha forma máis de posuír: 6 de cada 10 adolescentes vítimas de violencia de xénero sofren acoso a través do teléfono móbil e as redes sociais. Un 50 % non é consciente de que está a sufrir violencia.

A superficialidade tamén dana. A violencia en ocasións orixínase ao actuar sen poñer todas as nosas capacidades en xogo. Sen pensar, sen sentir, sen escoitar… Sempre que non pensamos no ben e a felicidade do outro, sempre que non poñemos as cartas sobre a mesa do que buscamos e desexamos para o futuro, sempre que nos deixamos levar polo “apetéceme”, existe un enorme risco de usar ao outro. E por tanto de danalo, danar a relación e danarnos a nós mesmos, porque as persoas somos suxeito, nunca obxecto.

O “apetéceme” non é máis que unha parte da nosa experiencia vital. Ás veces é contrario ao noso verdadeiro desexo e róubanos a liberdade. Por exemplo, podo desexar unha relación de parella con respecto, xenerosidade e alegría, pero o “apetéceme” lánzame a protestar por cada contrariedade, a poñer por diante os meus gustos… para cargarme en definitiva o “nós”.

Ningunha agresión que suframos ou fagamos impídenos decidir un camiño diferente de amar en liberdade, de forma xenerosa e non violenta. O sufrimento e o erro poden ser fontes de aprendizaxe, que ademais nos ensinan a ser máis humildes, a coñecernos mellor a nós mesmos e ser máis comprensivos con outros.

Para isto necesitamos pararnos e ver se os nosos actos conteñen ou consenten a violencia. A violencia non rima co amor.

Cristina  Bandín, Psicóloga. Centro Diocesano de Orientación Familiar.

Que podemos atopar na parroquia?

Dirán algúns que a pregunta non está ben formulada. É certo. O correcto sería preguntar a quen podemos atopar na parroquia? Se a pregunta fose así, a resposta tamén sería moi doada, polo menos na teoría: na parroquia poderemos atoparnos con Xesucristo.

Pero non é menos certo que a parroquia tamén pode dispoñer de medios que nos sirvan para atoparnos con Xesucristo, tal como foi a súa vontade, cando enviou aos seus apóstolos de dous en dous a anunciar o Evanxeo.

Na parroquia pódese participar da Eucaristía dominical coa que se celebra a resurrección de Xesucristo, que é o fundamento da nosa fe.

Na parroquia uno pódese formar formarnos na fe para coñecer mellor a Xesucristo e escoitar a súa Palabra.

Na parroquia poden recibirse os sacramentos de Xesucristo, signos sensibles e visibles que nos alcanzan a graza.

Na parroquia pódese atopar un espazo de silencio para a oración e a adoración  eucarística, especialmente os xoves despois da Misa.

Na parroquia pódese despedir cristianamente aos seres queridos, encomendándoos á  misericordia de Deus e rezar polo seu eterno descanso.

Na parroquia pódese atopar a unha comunidade de irmáns cos que compartir e celebrar a fe en Xesucristo resucitado.

Todo no que a parroquia se fai e vive é unha axuda valiosa para o noso encontro persoal con Cristo, de tal forma que El transforme a nosa vida ata darlle un sentido pleno e unha felicidade auténtica.

Pero, se se vai á parroquia con outra intención que non sexa a de atoparse con Xesucristo, a decepción e o aburrimento poden ser grandes. A parroquia tampouco é un lugar para facer feira ou para que me organicen un acto máis ou menos vistoso con ocasión da miña voda; ou para botarlle un pouco de auga pola cabeza a un pobre neno inocente e rir todos; ou a ocasión para ver cantos amigos me corresponden no funeral do noso familiar para quedar ben.

A parroquia é para outra cousa: é para que a nosa vida se atope coa de Cristo.

Miguel Ángel Álvarez

Párroco da Fonsagrada

[Artigo orixinal]

A verdade faravos libres

As noticias vólvense cada máis frenéticas e, aínda que dicimos moitas veces que nada nos sorprende e que estamos curados de espantos, non é así. Sempre se pode ir a máis e as previsións permanentemente vense superadas por cousas que nos asombran.

O que non comprendo é o pouco ou nada que se respectan as ideas dos demais nesta sociedade que se autodefine como “plural”. O que estamos a ver estes días despois dos resultados de Vox nas eleccións ao parlamento andaluz parece que contradi esa pluralidade da que tanto se fala agora. E hai máis casos rechamantes, sobre todo de contramanifestacións, tamén con ataques de violencia física incluídos e, xa non digamos, verbal.

Na miña liberdade, mentres non se me impida por imperativo legal, permítome desconfiar daqueles que só teñen como principal argumento para defender as súas ideas, os ataques físicos e verbais aos que non pensen como eles. Cando non podemos convencer aos demais co testemuño de nosa propia vida, dificilmente ímolo facer doutra forma.

Cando penso nestas cousas lembro as palabras de Xesucristo cando nos advirte de que “a verdade faravos libres” (Xn 8, 32) e que serviron para titular infinidade de artigos, tamén este.

Sabémolo ben. Cando mentimos volvémonos escravos da nosa propia mentira, que nos levará a mentir máis e máis para non ser descubertos.

Non é libre o que quere impor á forza as súas ideas, o seu proxecto de vida ou de sociedade. Non é libre o que nos quere facer comungar a todos co seu “pensamento único”.

A verdade deféndese soa. A verdade non necesita argumentos nin escusas baratas. A verdade leva á vista o seu selo de garantía.

Entendo que ninguén pon en dúbida o valor do verdadeiro. Gústanos tratar con persoas sinceras e que son de fiar. Con todo, a realidade é outra e os atentados á verdade son cada máis frecuentes, polo que a desconfianza empeza a apoderarse de nós.

Pode ser que, a estas alturas da historia da humanidade, necesitemos buscar a axuda do autor da verdade, de Xesucristo, o mesmo que nos dixo que “a verdade faravos libres”.

Cando se perde a referencia á “Verdade Absoluta” volvémonos fanáticos das nosas pequenas verdades. Iso no mellor dos casos. Porque, o máis habitual é que tentemos converter aos demais en presos das nosas mentiras.

A presenza de Xesucristo: “Eu son o camiño e a verdade e a vida” (Xn 14, 6) é máis necesaria que nunca. O pecado de Adán e Eva foi querer ser máis que Deus e ocupar o seu lugar. O pecado do mundo actual é exactamente o mesmo: elevar a unha categoría tal o noso propio criterio que non se permita que haxa nada nin ninguén máis por encima. Pero a historia xa demostrou demasiadas veces que as persoas podemos ser bos humanos, pero moi malos deuses.

 

Miguel Ángel Álvarez Pérez

Párroco da Fonsagrada

[Artigo en castelán]

Imaxe: cathopic

A %d blogueros les gusta esto: