Opinión

Cartas o artículos de opinión sobre temas de actualidad o de temática formativa

Quen ben te quere…!

Á frase do título poden dárselle diversos finais segundo os pensamentos e actitudes que teñan as persoas. Se a empregamos para facer unha actividade no comezo dunha xornada sobre educación, o que poñan a continuación os participantes daría para reflexionar moito en común sobre o sentido dos diversos finais dados, ensinaríannos moito sobre o que entenden por educar, por persoa humana e por relación social. Tamén se poderían comparar os finais dados por grupos de alumnos, pais, profesores, amigos, orientadores educativos…

Antigamente o remate da frase comunmente máis aceptado e compartido era o de “…FARATE CHORAR”. Seguramente foi o primeiro final que nos veu á mente ó ler o título por telo oído un montón de veces. Ese final vai asociado a que serás corrixido polos erros que cometas, a que che esixirán que combatas os instintos e vicios a fin de que sexas unha persoa con moita capacidade de esforzo e sacrificio. Nos últimos tempos tamén é moi frecuente que se remate con un “…FARATE FELIZ”. A este obxectivo de felicidade (ás veces sinónimo de “pracer”) estarían sometidas as relacións interpersoais e educativas.

Que consecuencias implican estes dous finais? O principal problema, ao meu entender, é que poñen a causa do teu sufrimento ou da túa felicidade fóra do teu actuar, en alguén totalmente alleo a túa vontade, que ademais tamén é un ser finito e limitado. Así un ser humano, que como tódolos seres humanos ten fallos, vén ser a causa da túa felicidade ou infelicidade. Como ninguén é perfecto, isto leva a que se vexa nos demais a causa das propias desgrazas, dos propios conflitos. A conclusión, á que se chega, é que o outro é unha mala persoa, como diría o filósofo, “Homo homini lupus”.

Con estas actitudes poñemos o control das nosas vidas en mans alleas, esquecendo que a nosa obriga é asumir a responsabilidade sobre a propia vida, aprender a prever as consecuencias das diversas decisións que tomamos na vida. Igualmente saber anticipar onde rematan os camiños vitais que emprendemos coas nosas decisións.

Na vida humana hai que ser consciente que de todo comportamento e acción emprendida séguense unhas consecuencias lóxicas. Non debemos ignorar aquilo que dicía o sabio: “non se poden esperar resultados distintos facendo as mesmas cousas e cos mesmos procedementos”. Ás veces escóitanse afirmacións do tipo de “xa lle dixen que tiña que cambiar…” Pero, por que o vai facer se eu mesmo sigo comportándome da mesma maneira con el?.

Nunca debemos esquecer que as circunstancias son só iso, circunstancias, non determinacións sobre a propia vida. Toda persoa pode coñecer que un bo navegante leva o veleiro ao porto que desexa tanto con ventos favorables coma contrarios, depende da súa pericia na colocación das velas. Tamén as persoas poden tomar a responsabilidade da propia vida para “non andar á deriva” segundo empurren as circunstancias da vida. Non hai que ir para onde te leve a corrente, senón ter un proxecto serio de vida, elaborado dende as propias realidades para avanzar nun camiño constante de superación, para construír unha sociedade máis xusta e solidaria.

Á hora de camiñar na vida cos nosos semellantes, que son irmáns, e de relacionarnos con eles sería adecuado que tiveramos un comportamento na liña do que dicía Goethe: “quen te trata como es, faite peor do que es, pero quen te trata como podes chegar a ser, axúdate a mellorar”.

Concluíndo, o remate da frase do título debería estar na liña de: quen ben te quere, esixirache que saques o mellor de ti, que desenvolvas ao máximo as túas capacidades e cualidades para o BEN COMÚN DE TODOS, porque a nosa vida está entretecida coa dos nosos semellantes máis ou menos próximos.

Algo así lles dicía Paulo, o de Tarso, aos presbíteros de Éfeso que mandou vir a Mileto: “En todo vos mostrei que é, traballando así, como cómpre valerlles aos necesitados, recordando as palabras do Señor Xesús, que dixo: ‘é maior felicidade dar que recibir” (Feitos 20, 35).

Antón Negro

Delegado Episcopal de Cáritas

O fermoso signo do presebe

O 1 de decembro deste ano o Papa Francisco publicou a Carta Apostólica, O fermoso signo do presebe, sobre o significado e o valor do belén. Nela escribe que unha das mellores formas de experimentar a alegría do Nadal e que expresa unha rica espiritualidade popular é o belén. O popular nacemento. O belén, afirma “é como un evanxeo vivo”. Así, “a contemplación da escena do Nadal convídanos a poñernos espiritualmente en camiño, atraídos pola humildade daquel que se fixo home para atopar a cada home. E descubrirnos que El nos ama até o punto de unirse a nós, para que tamén nós podamos unirnos a El”.

O belén fálanos do amor de Deus. Do Deus que se fixo Neno para dicirnos o preto que está de todos nós. Por iso é polo que, no medio dunha sociedade que trata de silenciar e ocultar a verdade do Nadal, o Papa aléntanos a pór o belén nos nosos fogares, nos lugares de traballo, nas escolas, nos hospitais, nas prazas. Ese signo relixioso evocaranos o que celebramos. Con todo, é curioso que en toda a cidade de Lugo non atopemos o nacemento en ningún lugar público, en ningún escaparate, rúa ou praza. Propaguemos para recuperar o sentido do Nadal esta popular e sinxela representación do Nacemento de Cristo.

A carta lembra que Cristo naceu nun presebe, lugar onde os animais van comer. Presebe, praesepium, lugar do alimento. O feno convértese no primeiro leito daquel que se revelará como “o pan baixado do ceo”. Un simbolismo, lembra Francisco, que xa san Agostiño, xunto con outros Padres, subliñara: “posto no presebe, converteuse en alimento para nós”. Alimento, pois, que nace en Belén e concrétase e perpetúa en alimento eucarístico. O encontro co belén permítenos e convida a recoñecer a presenza de Cristo como Pan Eucarístico. A Vida fíxose visible (1Xn 1,2). Así, nós, fillos da Cidade do Sacramento, non dubidamos en poñernos de xeonllos, adorar e recoñecer (como os pastores e Magos) a presenza de Cristo Vivo e Real na eucaristía. Nela o mesmo Señor agrdanos, fálanos, renóvanos o seu amor. Non é unha forma de falar: Xesucristo está realmente presente no Pan Consagrado. Tamén en Nadal adoramos e recoñecemos a presenza real de Xesús Eucaristía. Contemplemos a Xesús en Belén para estimar o seu amor, aínda maior, permanente na Eucaristía.

E non hai belén sen figuras de esmoleiros, pobres, xente do pobo de Belén. Xente que non coñece “outra abundancia que a do corazón” (Francisco). Na escola do presebe, en tempo de Nadal, e sempre, abramos o corazón a esta presenza sinxela e oculta de Cristo que nace pobre e encárnase nos pobres, sinxelos e excluídos do noso mundo. Nadal é a revolución da tenrura e do amor aos outros. Desde o Belén, Xesús proclama, con manso poder, a chamada a compartir cos irmáns un mundo máis humano e fraterno. Bo Nadal con Cristo no Belén e presente na eucaristía e os irmáns.

Daniel García García

Cóengo e párroco de San Lourenzo de Albeiros

Ás portas do Nadal

Deus, que é amor dinámico, determinou crear ao home para ter a quen amar e, non dispondo doutro referente máis que a sí mesmo, creouno ao seu xeito. Dotouno de entendemento e de vontade, con capacidade para distinguir o ben do mal, e chamado a optar polo positivo fronte ao negativo. No home, todo era perfecto. Era impensable que o Creador puidese regalar algo mellor ás súas criaturas. Pero Deus, infinito no seu ser, o é tamén na súa xenerosidade, e isto levoulle a elevar ao home á orde sobrenatural, enriquecéndoo coa filiación divina.

Desde agora, o home é un “ti” de Deus, e nel, o Señor comprácese plenamente. Pero ao home pronto lle saíu un “competidor”: o tentador, Satanás, cobizando o señorío do mundo que Deus lle outorgara a Adán, decláralle a guerra ao Señor, presentándolle batalla polo flanco máis vulnerable do ser humano: a vaidade, o orgullo, a propia compracencia… que son caldo de cultivo para a derrota dos homes. Sabedor disto, o demo, ferido de envexa pola situación privilexiada que Deus concedese ao xénero humano, inocula sentimentos de rebeldía nos corazóns de Adán e Eva. Estes, desobedecendo ao Señor, comen do froito prohibido e, ao instante, perden a inocencia e a súa condición de fillos de Deus, e agóchanse na frondosidade do Paraíso Terreal. Eles, que eran a suprema beleza creada polo Divino Facedor, agora recoñécense impresentables, e non queren atoparse co Señor.

Foi a primeira derrota que sufriu o home a mans do seu inimigo, pero a guerra non está perdida, porque as guerras non as gañan os que vencen as primeiras batallas, senón os que saen vencedores no último combate. Pois teñamos por segura que a última batalla será gañada polo Señor, porque na nosa contenda co inimigo, todo é cuestión de amor; e Deus, posto a amar, ama para sempre. O amor divino manifestóusenos na creación, explicitóusenos na redención, déixase sentir na providencia e, ao final, farásenos agasallo no seu perdón misericordioso.

Deste amor redentor e misericordioso fálanos a liturxia ao longo do tempo de Advento. Para que faga efecto, acheguemos a nosa esperanza e a nosa persoal correspondencia, e Deus porá o demais.

Mons. Indalecio Gómez Varela

Cóengo S. I. Catedral Basílica de Lugo

[Artículo en castellano]

Advento, tempo de esperanza

O home vén ao mundo con multitude de indixencias. A súa carencia é total: se non o alimentan, morre de fame; se non lle procuran roupa de abrigo, morre de frío; se non lle ensinan a ler, será analfabeto para sempre…

A carencia é pobreza, pero non todas as carencias son iguais. A contía e o valor das carencias condicionan as nosas pobrezas. É máis pobre o que carece de pan, que o que carece de cultura ou de prestixio social…

Todos temos deficiencias físicas e deficiencias psíquicas. Pero non sexamos pesimistas, xa que neste mundo en que nós vivimos abunda máis o positivo có negativo. Suplantemos o derrotismo pola esperanza de que o que hoxe é un fracaso, mañá será éxito. A esperanza é virtude conxénita no home. O agricultor que hoxe sementa gran na terra, faino coa gozosa ilusión de que o trigo que hoxe arroxa no suco, mañá será pan na súa mesa… Así nolo lembra o salmista: “Os que entre bágoas sementan, entre cantares recollen”. Os agricultores “Cando van, van chorando os que levan a semente. Ao viren, veñen cantando os que traen os monllos”.

Todos os homes vivimos de esperanza. Desde que nacemos, miramos ao futuro: vivimos en esperanza. Cando se perde toda visión de futuro, xorde a frustración. O presente é o futuro realizado, e o futuro é o presente aínda non cumprido. E posto que o “hoxe” condiciona o “mañá”, o presente é o futuro “prerealizándose”. Isto quere dicir que, en boa medida, somos construtores do noso mañá. Pero para que a nosa empresa sexa exitosa, requírese unha motivación que xustifique o noso sacrificio. Tal motivación nace da valoración do fin a conseguir, da garantía do éxito buscado e dos medios de que se dispón en función do labor emprendido.

A esperanza é máis que “gardar”, é colaborar co Señor, o cal, ao crearnos, confiounos unha misión a realizar, dicíndonos: “crecede e multiplicádevos, e sometede a terra” (Xén. 1,28). O labor do home é traballar no perfeccionamento do mundo material e espiritual. A experiencia dinos que as nosas mans melloraron notablemente o hábitat dos nosos antepasados. Aínda recoñecendo que queda moito por facer na nosa contorna, non podemos ignorar que o noso mundo avantaxa moito ao dos nosos avós.

Valoramos os adiantos que a man do home propiciou a estes tempos en que nos tocou vivir; pero non nos deteñamos no camiño, pois aínda falta moito para chegar á meta. Somos colaboradores do Señor, sigamos preocupándonos por un mundo mellor.

Mons. Indalecio Gómez Varela

Cóengo da S. I. Catedral Basílica de Lugo

[Artículo en castellano]

No Advento: María, porta do ceo

A salvación non é oferta gratuíta de Deus. O Señor ofrécea a todos os homes. A cambio só pide que a aceptemos con confianza e con fe.

Deus, que fixera boas todas as cousas, ás persoas fíxonos moi boas: deunos a conciencia; concedeunos o señorío sobre o universo e regalounos a inmortalidade. Pero pronto lle saíu competidor, que envexoso da grandeza do home, moveu a este non recoñecer a soberanía de Deus, desobedecendo os seus divinos mandatos. Enganado polo inimigo, o home perdeu os dons que o Creador lle regalara, pero non deixou de ser amado polo Señor. E o Señor, que, posto a amar, ama para sempre, decretou recuperar ao home, devolvéndolle a dignidade primeira. Para iso, non se limita a usar paliativos que suavicen a calamitosa situación en que o home caera. A terapia que o Señor vai utilizar, é unha terapia sanante, redentora. O fillo unixénito do Pai, ponse en lugar dos fillos pecadores, e ofrece como rescate da humanidade caída, todo o seu sangue derramado na árbore da cruz. Diríase que no calvario realízase unha verdadeira transfusión de sangue. Agora polas veas da alma dos homes corre sangue redentor de Cristo, e o pecado que danara mortalmente o corazón do home, queda perdoado pola misericordia infinita do corazón de Deus.

Como foi o proceso? Unha muller que santificada pola que os teólogos chaman “redención preservativa”, é preservada do pecado orixinal e enriquecida con plenitude de graza e de virtudes, di “SI” ao anxo anunciador do misterio da encarnación, e o milagre produciuse. Desde esse intre, o mundo que estaba impresentable polo pecado que afeaba o corazón dos homes, agora é obxecto de compracencia do Señor porque nel está Cristo, o seu Fillo santísimo, e porque María co seu “Si”, converteuse no primeiro templo que Deus construíu na terra. Co “SI” de María, comeza unha humanidade nova. Por Ela, Deus cumpriu as súas antigas promesas. A ofrenda de salvación mantena o Señor perpetuamente. Agradezamos ao Señor o seu amor redentor, e encarnemos o “SI” de María nas nosas vidas, para que sempre sexa Nadal no noso mundo.

Mons. Indalecio Gómez Varela

Cóengo da S. I. Catedral Basílica de Lugo

[Artículo en castellano]

A %d blogueros les gusta esto: