Opinión

Cartas o artículos de opinión sobre temas de actualidad o de temática formativa

A familia, base da convivencia humana (I)

Din que a familia está en crise. Din que a sociedade está a sufrir un cambio de valores e que tal cambio non é positivo nin construtivo.

Din tamén que esta deterioración de valores afunde as súas raíces no seo da familia, porque é aí onde se vive a experiencia máis profunda no que respecta á educación en valores, e é aí onde se sementan as sementes dunha fe que, co tempo, debería dar o seu froito.

Para atallar de raíz esta situación, imponse atender coidadosamente à familia como fonte e cultivo dos valores humanos e cristiáns máis prezados. De feito, calquera análise sensata da realidade indícanos que o fogar familiar é a referencia máis axeitada para vivir e crecer como persoas e crentes.

Se falla a familia, fallan tamén as persoas, os valores e a fe.Na familia está a raíz, para erradicar o mal e potenciar o ben.

Por todo iso, velar pola familia debe ser preocupación prioritaria dos pais, dos educadores, dos gobernantes, da Igrexa e de toda a sociedade en xeral.

Porque as familias en parte nacen e en parte fanse. A materia prima aachégana os esposos coas súas relacións conxugais, pero esta materia prima necesita ser enriquecida cos valores humanos e as virtudes cristiás necesarias para unha convivencia fraterna e responsable.

E para que este enriquecemento se leve a cabo, requírese que os pais fagan valer o dereito que teñen a que os seus fillos reciban a formación relixiosa e moral que estea de acordo coas súas propias conviccións. Afortunadamente, este dereito está recoñecido pola Constitución Española. En consecuencia, o Estado está obrigado a garantir que tal dereito se cumpra en todos os seus termos. As leis básicas que regulan estes dereitos foron referendadas nos Acordos de carácter internacional, asinados entre o Estado Español e a Santa Sé para a relixión católica.

Semellantes convenios foron asinados tamén entre o Estado e os responsables doutras confesións. Consecuentemente, respectar os convenios e os acordos é unha obrigación moral da Igrexa e do Estado pero tamén de todos os cidadáns xa que estamos obrigados por lei a cumprir cos nosos deberes para o ben da sociedade e o exercicio necesario da xustiza.

En tempos convulsos para a familia e a sociedade, é bo rebaixar as tensións, evitar os insultos e desprezos de quen non pensan coma nós, xerar paz e fraternidade nos fogares, axudar aos nosos nenos a crer en Deus e a practicar o mandamento do amor fraterno e, sobre todo, desde o punto de vista do ensino, reconstruír vínculos nun pacto educativo global máis aló das ideoloxías e caprichos dos nosos políticos. O desafío que nos corresponde hoxe é como responder a unha sociedade plural que non pode nin debe excluír ao relixioso nun contexto de liberdades fundamentais.

Indalecio Gómez Varela

Cóengo da Catedral de Lugo

[Artículo en castellano]

O tempo cúrao todo?

Unha das principais causas de sufrimento na vida cotiá son as feridas emocionais que levamos connosco, as feridas que non demos curado. O que adoitamos facer con esas feridas, cos efectos desas situacións de falta de amor ou agresión polas que pasamos, é tratar de ignoralas e dicirnos unha das frases máis daniñas e falsas que se repiten na nosa cultura: o tempo cúrao todo. Nas seguintes liñas pretendo desenmascarar semellante necidade, pois se a ferida que temos non foi curada, o tempo non só non cura nada, senón que enquista e agrava a situación.

Por iso é importante saber que facer coas nosas feridas. Para iso, convén mirar de fronte a ferida e facernos responsables dela porque, aínda que un sexa acompañado no seu proceso de curación, quen ha de facerse responsable desa situación do pasado é un mesmo. A persoa comeza a sandar cando decide levar o temón da súa vida. E se alguén se responsabilizou da súa vida, responsabilizouse, en primeiro lugar, de coidarse, de atenderse. Curarse supón coidarse.

Lembremos que as feridas afectivas xurdiron porque non se atenderon algunhas das nosas necesidades psicolóxicas básicas: non se nos dedicaba tempo, non se nos respectou, ignoróusenos, non nos mostraron afecto, agredíronnos, insultáronnos, aproveitáronse de nós…

Por iso, un primeiro paso é atender ás propias necesidades. E isto supón tres cuestións:

  • Tomar conciencia das propias necesidades (corporais, afectivas, espirituais, de relación, de sentido…).
  • Expresar con claridade e asertividade as propias necesidades aos demais.
  • Atender un mesmo as propias necesidades, non sepultalas baixo os traballos, as obrigacións, as necesidades dos demais ou as diversións.

Este é un primeiro paso necesario. Ninguén se pon en camiño de curación se non quere sandar. E sandar comeza por coidarse.

Xosé Manuel Domínguez Prieto

Centro de Orientación Familiar diocesano de Lugo

Nota: O vindeiro sábado 8 de febreiro, o COF diocesano de Lugo ofrece un curso, avalado pola Xunta de Galicia, de afrontamento e acompañamento de feridas interiores e afectivas a cargo de Xosé Manuel Domínguez Prieto. As persoas interesadas poden inscribirse antes do 2 de febreiro en info@cofdiocesano.org ou chamando ao 673 223 393

Os nenos non son propiedade da Ministra de Educación!!!

O día 17 de xaneiro a Ministra de Educación, Isabel Celaá, dixo: “Non podemos pensar de ningunha das maneiras que os fillos pertencen aos pais…”. A frase en sí non ten problemas, senón fose porque sae dun membro do PODER EXECUTIVO que se arroga decidir a súa formación ideolóxica coma se fosen súbditos.
Débese tomar sempre en serio a declaración de calquera ministro/a despois dun Consello Ministerial, pois ese é o acto máis serio dun Goberno. Entón entenderíase que os pais se presentasen diante do seu Ministerio ou as súas delegacións cunha pancarta que recolla esas palabras e que lle pida, por tanto, que se faga cargo dos seus fillos e asuma o seu coidado, manutención, vestimenta, protección… e que sexa consecuente co que dixo. Certo que os funcionarios non son responsables do que din e deciden os ministros. Sen necesidade de repetir habería pais e nais suficientes para que por centenares ou milleiros estiveran moitos días esixíndolle que cumpra a súa palabra.
En coherencia con esas palabras o Goberno tería que derogar as leis do Código Penal e Civil que fan responsables subsidiarios aos pais das falcatruadas que cometen os seus fillos (por ex. na Kale borroka). Tamén terían que quitar a obriga que hoxe teñen os pais de educar e soster aos seus fillos ata que sexan maiores de idade ou rematen os seus estudos. Incluso nos casos de divorcio ou separación habería que liberar á nai ou pai de pasar a correspondente pensión. As leis deben ser coherentes unhas coas outras e non manifestamente contraditorias.
Por outra parte, calquera nai ou pai, aínda que sexa do PSOE ou de Podemos, debe asumir que se acepta que a actual Ministra pode decidir como educar o seu fillo, igualmente terá que aceptar que noutro momento tamén o poderá facer un ministro/a do PP, Bildu, Vox, etc se desempeñan ese cargo no futuro.
Non coñezo persoalmente á ministra de educaciòn, pero din que é socialista e non teño elementos para negar ese dito. O que si teño claro é que se é verdadeiramente socialista tería que defender á sociedade e aos seus diversos grupos (agrupamentos) sociais. Defender aos grupos sociais empezando polo máis elemental, pequeno e feble que é a FAMILIA. Non esquezamos o que di a Declaración dos Dereitos Humanos art. 16.3 “A familia é o elemento natural e fundamental da sociedade e ten dereito á protección da sociedade e do Estado”. A continuaciòn estarían as asociacións de nais/pais, os colexios, etc para que a sociedade sexa libre e protagonista da vida social.
A palabra Ministro ven de MINISTER (minus), servidor. De aí ven ministerio, servicio. Por tanto, un ministro debe ser un servidor e non un ditador. Nunha democracia o Goberno e os Ministros deben ser servidores da sociedade.
Se as nais e pais de familia ven que a Ministra e o Goberno do que forma parte non respecta os seus dereitos, recoñecidos na Declaración Universal dos Dereitos Humanos (ONU 10-XII-1948), especialmente nos artigos 12 (non inxerencia arbitrarias na vida privada ou familiar), 18 (liberdade de pensamento, conciencia e relixión), 19 (liberdade de opinión e expresión), 26.3 “Os pais teñen dereito preferente a escoller o tipo de educación que se haberá de dar aos seus fillos”, deben esixilos, mesmo nos tribunais, ata ir a Estrasburgo se é preciso (art. 8). Hai que esixir democracia sempre aos gobernos e practicar democracia, e, senón deixan outra opción, tamén asociados ir aos tribunais.
Calquera nai/pai que teña os fillos xa algo medrados sabe por experiencia que son basicamente verdadeiras estas palabras do gran escritor libanés Khalil Gibran en O profeta:
“Os vosos fillos non son os vosos fillos. Son os fillos e as fillas da ansia da Vida por sí mesma. Veñen a través vosa, pero non son vosos. E aínda que vivan convosco, non vos pertencen. Podedes darlles o voso amor, pero non os vosos pensamentos, porque eles teñen os seus propios pensamentos… Podedes esforzarvos en ser coma eles, pero non intentedes facelos coma vós, xa que a vida non retrocede, nin se deten no onte. Sodes os arcos cos que os vosos nenos, como frechas vivas, son lanzados.”
Remato coas palabras pronunciadas no día da Sagrada Familia (31-XII-17) por quen NON TEN PODER EXECUTIVO no tema, o Papa Francisco: “Os pais son custodios e non propietarios dos seus fillos” que veñen ser unha axuda clarificadora de como exercer a responsabilidade de educar aos fillos.

Antón Negro

Delegado de Cáritas Lugo

Acender unha candea

Quen non acendeu algunha vez unha candea? Non me refiro ás que se acenden nunha noite de apagamento, falo dunha candea acesa nunha igrexa ou capela.

Os motivos polos que se acende unha candea poden ser moi diversos, pero case todos eles teñen unha connotación relixiosa ou fan algunha referencia ao transcendente.

Cando visitamos un templo é frecuente que nos atopemos con lampadarios de moi variadas formas nos que se pode acender unha candea. Hainas de moitas clases, tamaños e materiais. O formato máis coñecido é o cirio vermello. Pero tamén hai lampadarios eléctricos, con candeas de led que imitan ás auténticas, e até os hai virtuais que nos permiten acender unha candea nunha páxina da internet. Mesmo existe a posibilidade de acender unha lampadiña a través do móbil. E xa non falamos das máquinas expendedoras de cirios, semellantes ás dos refrescos, que se atopan en moitos santuarios.

Cando dalgunha cousa hai tanta oferta é porque hai moita demanda. Nun mundo secularizado estraña que sigan proliferando e aparecendo novas formas de acender unha candea nos lugares de culto. Nas miñas parroquias baixou o número de persoas que comulgan, polo que tiven que dicirlles ás relixiosas que me envían as partículas que reducisen o envío mensual. Pero o que non descende, senón que aumenta, é o consumo de candeas.

Observo como algunhas persoas no medio da misa acórdanse de acender unha candea e levántanse sen ningún tipo de rubor, aínda que sexa no medio da consagración. E, se queremos que unha celebración teña éxito o mellor é entregar a cada participante unha candea acesa, e evitar posibles pelexas por non quedar sen unha.

Vendo este panorama posiblemente esteamos a facer algo mal. Por suposto que está ben acender unha candea, pero temos que saber por que o facemos.

Na Sagrada Escritura é doado ver como se fai referencia a Xesucristo como «a luz de mundo». Certamente esta imaxe define perfectamente a Xesús e á súa misión: O sol é o que mantén con vida o noso planeta e, do mesmo xeito, Xesús vén darnos vida iluminando as tebras que provocan o pecado e a morte. Por iso un dos símbolos que temos de Cristo resucitado é o Cirio Pascual, unha candea moito máis grande do habitual, que estreamos cada ano a noite da vixilia pascual e que simboliza a Cristo resucitado e a nosa fe nel, que debe estar viva como a chama dese cirio. Recoméndolles ler con tranquilidade o pregón que se fai a noite pascua á luz do Cirio Pascual.

Chegados a este punto, o sentido de acender unha candea creo que xa pode estar claro. As pequenas candeas que acendemos son unha copia do Cirio Pascual. Facémolo para que Cristo nos ilumine nese problema especial que estamos a padecer. Outras veces, a ofrenda dun cirio farémola polas necesidades dos demais, especialmente dos que están preto de nós.

Unha última cousa. Un cirio vermello aceso á beira do sagrario en calquera lugar de culto indícanos a presenza de Xesús Sacramentado dentro. Se é así, toca saúdo con xenuflexión, pois o Señor está en casa.

Miguel Ángel Álvarez Pérez

Párroco da Fonsagrada

[Artículo en castellano]

O bautismo de Xesús e o noso bautismo

Onte celebrase a festa do Bautismo de Xesús. Con esta festa litúrxica péchase o ciclo do Nadal. O bautismo de Xesús é, en realidade, unha nova epifanía, é dicir, unha manifestación de Deus que se revela no seu Fillo Xesucristo, como o fixo en Belén aos pastores e aos sabios vindos de Oriente. Por iso, esta festa marca un “antes” e un “despois” na existencia cristiá. O “antes” viviuno Xesús silenciosamente en Nazaret. O “despois” comeza co seu Bautismo no rio Xordán.

En Xesús hai que distinguir dúas uncións: unha unción ontolóxica, que afecta ao seu ser, a cal tivo lugar na súa encarnación e pola cal se fixo “un de nós”. E unha unción dinámica, que tivo lugar no seu Bautismo. Por iso fíxose “un para nós”. E por iso, Xesucristo ten conciencia de que veu ao mundo non para “ser servido” senón para “servir”. E esta misión de servizo comeza con gran humildade: ponse na ringleira, como un pecador máis, e suplica ser bautizado por Xoán.

O premio a tanta humildade non se fai esperar: “Este é o meu Fillo moi amado; escoitádeo”. Está claro que “o que se humilla, é enaltecido”, como nos dirá máis tarde o propio Xesucristo. Tampouco cabe para nós dita máis grande que o de ser en Cristo, Fillos do mesmo Pai, que incorporados a ÉI, polo santo bautismo, somos elevados á dignidade de Fillos de Deus. A nosa dignidade non pode ser maior. E a nosa responsabilidade tampouco. Para corresponder a tan alta honra, escoitemos a Xesucristo, como se nos dixo no Xordán. Só escoitando o que Xesús ensina e imitando o que El fai, seremos dignos fillos de tan bo Pai. Xesús o é por xeración eterna. Nós sómolo por adopción gratuíta. Pola nosa condición de membros de Cristo, somos suxeitos dun amor preferente por parte do Pai Celestial, e dunha singular providencia por parte de Xesucristo, o noso Irmán maior. El é Deus e é home. Nós seguimos sendo humanos, pero polo bautismo quedamos incorporados a Cristo, e por esta incorporación temos a mesma dignidade que o propio Xesucristo, pero a nosa responsabilidade é tamén igual á súa, porque “nobreza obriga”.

Tomemos, pois, conciencia de que a misión dun cristián é idéntica á de Xesucristo: cristianizar o mundo, para que os seres humanos poidan adquirir a categoría de fillos de Deus e, como tales, asuman o Evanxeo como programa das súas vidas. Desta maneira, o clima social das nosas comunidades será mais fraternal e solidario e estenderase pola humanidade a caridade fraterna cos máis pobres e necesitados.

Indalecio Gómez Varela

Cóengo da Catedral de Lugo

[Artículo en castellano]

A %d blogueros les gusta esto: