Opinión

Cartas o artículos de opinión sobre temas de actualidad o de temática formativa

Acompañamento

O acompañamento non debe ser algo frío, instrumental, pragmático, sen incidencia profunda na vida das persoas.

Desde unha visión integral da persoa, teremos a conciencia clara de que o acompañamento implica que o acompañado descubra as súas necesidades, atenda as necesidades alleas e atope un sentido á súa dor.

Como a persoa é irrepetible non hai receitas. Antes de dar calquera paso ou facer unha suxestión ou lanzar preguntas socráticas, a persoa ha de ser escoitada e valorada na súa irrepetibilidade.

A persoa acompañada gañará progresivamente en conciencia de si, da súa circunstancia, das súas relacións…pasará de estar durmido a estar esperto, a descubrir a súa cifra no cosmos, o seu lugar, a súa chamada, a súa identidade…

O obxectivo é promover a liberdade da persoa, é dicir, a súa responsabilidade. Non se trata de arranxarlle un problema a quen se acompaña senón axudarlle a facerse cargo da súa vida. Cada sesión ha de acabar en propostas de acción, pois só a acción cambia as cousas e mostra á persoa que a súa vida está nas súas mans. A acción, ademais, permite que a persoa vaia configurándose, vaia adquirindo a súa propia figura, optando entre posibilidades.

Por último, que a persoa se pertenza mostra a súa radical dignidade, que nunca pode ser medio para outra cousa, que non pode ser manipulada, tratada como cousa, como caso, como número…

O autor das liñas anteriores, Xosé Manuel Domínguez Prieto, impartirá o vindeiro luns 21 de setembro ás 16 h un seminario en liña (por zoom) titulado “El arte de acompañar: un reto en estos tiempos”.

Cristo, si; a Igrexa, tamén

Á historia do home sobre a terra chámaselle “a historia da salvación”, e nela distínguense tres etapas: a salvación escatolóxica, a salvación redentora e a salvación eclesiolóxica. Nestas tres frases condénsase o proceso vocacional do home cara á pascua definitiva. Todo o vocacional implica chamada e resposta. A nosa historia salvífica comezou coa nosa chamada existencia. Deus non necesitaba do home para ser feliz, pero necesitaba de nós para facernos felices. O Deus eterno na súa orixe e infinito en poder e bondade, comparte os seus dons coas criaturas e, en virtude da súa vocación dadivosa, decretou crear ao home para ter a quen amar e para facelo feliz no seu reino. No reino de Deus hai que distinguir dúas fases: unha celestial e eterna, e outra terreal e perecedoira.

A fase terreal do reino comezou co “si” de Deus que, no intre da creación, elevou ao home á orde sobrenatural e destinouno a ser plenamente feliz xa aquí na terra, convertida en paraíso terreal.

Está claro que, segundo o plan de Deus, todos temos vocación de ceo, pero toda vocación intégrase de chamada e de resposta. Se a chamada non é acollida, a vocación é frustrada e, desafortunadamente, este foi o noso caso: o home dixo “non” a Deus, e o paraíso terreal converteuse en “val de bágoas”. O pranto é desde entón “patrimonio da humanidade”.

O pecado do home cambiou a sorte da humanidade na terra, pero non cambiou o corazón de Deus respecto de nós, a quen continúa amando con amor sen límites.

Adán, chamado a ser xefe dun pobo unido e obediente ao Creador é agora o caudillo dunha comunidade dividida e en rebeldía. Requírese un novo Adán, que restaure a comuñón con Deus e a fraternidade entre os homes. Hai que empezar de novo. A esta rexeneración chámaselle “redención”, e o seu restaurador é Xesús, o Fillo de Deus vivo. A El abóndalle un só acto da súa humanidade santísima para levar a efecto a misión confiada polo Pai. Pero Xesús non só veu a expiar as nosas culpas: quere ser tamén o noso mestre e o noso modelo, e a iso dedicou os trinta anos da súa vida terreal co seu comportamento exemplarizante. E ao final dos seus días, fundou a Igrexa, á que confiou a misión de continuar a súa obra redentora no mundo.

A Igrexa é a encarnación da providencia de Deus. Os homes non somos a Igrexa, pero somos da Igrexa. Da súa misión somos beneficiarios, á vez que colaboradores. Ela é divina e humana. Todo o divino que Deus lle regala, faina fermosa e amable. O que nós lle achegamos non sempre é positivo; máis ben é censurable aos ollos de grandes sectores. Destas limitacións, non sempre somos culpables, pero si responsables, posto que o comportamento dos cristiáns condiciona a avaliación que os non crentes fan dela. Os cristiáns somos a cara visible da Igrexa, que non é unha mera institución humana. A Igrexa é a presenza de Deus entre os homes, para proseguir a obra comezada por Cristo na terra. A Igrexa é divina, porque a súa cabeza é Cristo; pero tamén é humana, porque os seus membros somos nós, imperfectos. Hai nela dúas dimensións: unha divina e santa, e outra humana e pecadora. Como divina, merece o noso aprecio e estima. Como humana e pecadora, necesita o noso perdón, posto que somos nós os que a manchamos co noso incorrecto comportamento.

Valoremos, pois, á Igrexa, polo que ten de divina e santa; e compadezámola polo que de nós ten de negativo, e vistámola de festa coa nosa santidade persoal, para que a miren os seus inimigos sen prexuízos e agradézanlle os seus servizos.

Indalecio Gómez Varela

Cóengo da S. I. Catedral de Lugo

[Artículo en castellano]

Ensinanzas da encíclica Laudato Si’

Hai uns cinco anos publicábase a carta encíclica Laudato Si’ na que o Papa Francisco facía unha profunda e sincera reflexión sobre a importancia do noso fogar común, a Terra, o medio ambiente. En definitiva, para que tomemos conciencia da relevancia que ten este regalo divino no que vivimos e que tantas veces desprezamos. A carta encíclica inspírase na figura de Francisco de Asís, en concreto na súa oración poética “O cántico das criaturas” que comeza así: Louvado sexas, Señor, polo irmán sol, pola irmá lúa, o irmán vento, a nai Terra” En definitiva, unha especie de teoloxía que nos leva a descubrir nas entranas deste noso planeta, deste cosmos no que habitamos, a pegada do divino. Francisco de Asís tivo esa sensibilidade -captar a onda divina- de tal xeito que a vía presente en todo o que hai. Lembremos que de todo o creado evidentemente un papel importante, central pero humilde, é o da persoa humana. Un sentido de fraternidade, de comuñón con todo o creado particularmente cos nosos semellantes. Por iso, a carta encíclica é tamén ao mesmo tempo un canto á vida, á esperanza e ao amor. Mirémonos aos ollos, comprendamos que formamos parte dunha gran familia, o pobo de Deus, enxendrados polo amor divino.

Fr Francisco Castro Miramontes

Transcrición da súa intervención no programa de radio “El Espejo de la Iglesia en Lugo”

Pensar e discernir en tempos de pandemia

Facer memoria do ocorrido durante este tempo de pandemia, tratar de entender como nos afectan estas crises ás nosas existencias, discernir as necesidades dos seres humanos máis vulnerables, lembrar o pasado para vivir o presente con ilusións e esperanzas de futuro, espertar da nosa pasividade e redescubrir o máis grande da nosa interioridade…, son tarefas urxentes nestes tempos nos que todos, dun xeito ou outro, sentímonos afectados.

O corazón gardará memoria viva destas situacións. Aínda que recoñecemos que os contactos se puideron traducir en contaxios, as comunicacións en contaminacións e as relacións humanas en soidades inmensas e eternas, hai sempre algo positivo en medido da negatividade e as sombras ameazantes da morte. Estas pandemias que pon en corentena o futuro da humanidade orixinan, con mais intensidade, outras pandemias psíquicas que dexeneran en medo, temor e tedio. Confinados nos nosos fogares e cos templos pechados, crentes e non crentes preguntámonos onde atopar a Deus no medio de tanta desgraza. Pregunta nova e eterna que xorde inevitablemente alí onde hai dor, sufrimento e morte.

Onde está Deus? Ocúltase, escóndese, cala, disfrázase, ponse a máscara para xogar co ser humano aos agochos? Algúns, empuxados quizá pola dor das situacións vividas, acudiron ao seu encontro aínda que até entón as súas relacións fosen frías ou inexistentes. Outros, pola contra, aos que case ninguén faría cambalear nas súas conviccións relixiosas, sentiron que este aparente silencio de Deus durante esta inesperada tormenta sacudía os alicerces da fe. Este escenario, tan diverso como o camiño persoal de cada ser humano, testemuña a nosa probada vulnerabilidade e abre a porta a novos interrogantes: Está Deus ausente destas realidades ou está tamén crucificado no patíbulo e nas U.C.I.S. dos apestados? Estas crises axudan a espertar a fe durmida nas tranquilidades dunhas existencias cómodas e indiferentes aos problemas dos demais ou, pola contra, provocan o afastamento, o agnosticismo e a indiferenza relixiosa? En calquera das direccións, a Igrexa, como comunidade de seguidores de Xesús, o Fillo de Deus encarnado na historia, está chamada a acompañar nestes procesos contribuíndo a unha nova misión evanxelizadora e a unha nova presenza social significativa e visible. Aínda que é moi difícil entrar na interioridade e na intimidade do ser humano, en situacións de crises as persoas sempre miran de novo cara ao esencial, realidade que inclúe unhas relacións humanas máis verdadeiras, as preguntas fundamentais da vida e o sentido último da existencia. Estas situacións poden axudarnos a entender o que grandes pensadores da humanidade afirmaron: Que Deus sempre está aí, con frecuencia tamén acompañándonos na cruz para liberarnos e resucitarnos dos sepulcros; que El non é autor do mal; que o mal é sempre ausencia de ben; que Deus actúa no ámbito do respecto ás nosas liberdades, o don máis grande da creación concedido ao ser humano; e que, por riba de todo, estamos chamados á vida en común, a unha cultura do compartir fronte á de competir, ás presenzas constantes acolledoras e próximas e a uns acompañamentos cada vez máis empáticos e saudables con aqueles que viven en soidade e abandono as súas cruces cotiás. Axudarnos uns a outros a baixar delas ou a impedir que existan é a mellor lección que podemos ofrecer nas actuais circunstancias.

José Mario Vázquez Carballo

Vicario Xeral da Diocese

Quen é Xesucristo para ti?

Hai 2.000 anos, un home de Galilea preguntou ao pequeno grupo de amigos que o acompañaban: “Quen di as xentes que son eu?” A resposta foi moi variada: “Uns, que Xoán Bautista; outros que Elías, e outros, que un dos profetas” Pasaron 20 séculos, e a historia aínda non se puxo de acordo para dar unha resposta unánime. Entón ninguén sospeitaba que aquel mozo aldeán fose un personaxe tan importante. Era un incomprendido. Os violentos atopábano débil e manso. Os encargados da orde xulgábanos perigoso. A xente culta desprezábao e temíao. Os poderosos rían del.

Eran moitos os que escoitaban a súa predicación, pero á maioría interesáballes máis o pan que repartía, que a doutrina que ensinaba. Cando o levaron aos tribunais, todos o abandonaron: só a súa Nai e tres ou catro amigos máis, acompañárono na súa agonía. Parece que todo esqueceríase baixo a lousa do sepulcro, agora baleiro. Con todo, a historia segue virando ao redor da súa figura. Os historiadores continúan citando os acontecementos en referencia a este personaxe: X anos antes, ou despois de Xesucristo din ao datar os seus artigos informativos.

Media humanidade confesa as súas crenzas en referencia ao mártir do Gólgota. Os libros que se publican non esquecen unha referencia a Xesús. A súa vida inspirou máis da metade da arte que actualmente promove o turismo universal, para contemplar as marabillas do mundo.

Cada ano, miles de persoas deixan patria e fogar, para seguilo a El, ingresando no que se chama canonicamente “Vida consagrada”, que implica a práctica dos votos de pobreza, castidade e obediencia. Por El morreron incontables mártires. A El amárono moitos homes de fe, que se desprazaron a afastadas terras, para predicar a outros pobos, a mensaxe de salvación que Xesucristo quere regalar a todo o mundo.

Ao longo da historia, a xente preguntouse quen é este personaxe que arrastra á entrega total ou ao odio frontal. Moitas das respostas dadas polos homes foron desacertadas. Por iso, e para emendar erros, o Señor pregúntanos aos cristiáns de hoxe: “E vós quen dicides que son eu?”. Nós asumimos a fe dos Apóstolos e contestamos: “Ti es o Mesías, o Fillo de Deus vivo”. Estamos certos desta verdade, porque así nolo demostrou El coas súas obras. A súa vida trasparenta a súa divindade e o seu infinito amor. Nós os cristiáns deste mundo secularizado, que somos á vez causantes e vítimas desta situación relixiosamente empobrecida tomemos o exemplo de María e das pouquísimas persoas que acompañaron a Xesús na súa agonía.

Tomemos exemplo para que nós, que estamos a padecer a pandemia dunha fe descafeinada, demostremos que, se o noso corazón é rico en defensas de vitalidade cristiá, poderemos resistir a todo contaxio de calquera coronavirus que poña en perigo a supervivencia da nosa actitude cristiá.

Indalecio Gómez Varela

Cóengo da Catedral

A %d blogueros les gusta esto: