Opinión

Cartas o artículos de opinión sobre temas de actualidad o de temática formativa

Advento do Sinodo dos bispos

Como a vida faise en etapas: nenez, mocidade e adultez; tamén a Historia de Salvación é un cúmulo de etapas no tempo: creación, redención e Igrexa; e a Igrexa, á súa vez, programa o seu labor salvífico en períodos pedagóxico – pastorais: Advento, Nadal, Coresma e Pascua.

Este domingo comezou o Advento do ano sinodal, ano de gozosa esperanza e de común responsabilidade.

A Igrexa está a sufrir unha crise de declive pesimista, e necesita unha inxección de esperanza. Nos últimos tempos, o temor apropiouse do optimismo de moitos cristiáns. Unha boa dose de esperanza é artigo de singular urxencia nas institucións eclesiais e nos seus dirixentes, para recuperar a fe nas palabras de Xesús, que afirmou que a súa Igrexa sería perseguida, pero non vencida. O Papa Francisco advírtenolo convocando un Sínodo extraordinario, e anímanos a vivilo nun clima de esperanza responsable, para contrarrestar a baixa estima con que gran parte da sociedade mira á Igrexa nestes intres.

A esperanza apunta a un futuro prometedor: a vinda do Redentor. As promesas do Señor están a piques de cumprirse. E isto cáusanos inmenso gozo. Pero é tamén esperanza responsable, porque o Salvador chama á porta coa ilusión de que nós lle permitamos entrar. Esta é a nosa responsabilidade. De nós depende que Xesucristo poida entrar nas nosas vidas ou que teña que pasar de longo. Para sortear este risco, o Papa San Xoán Paulo ll repetiunos con voz vibrante e corazón enardecido: “Abride as portas a Cristo”. Esteamos, pois, vixiantes para que chame e entre. O Precursor prestou un magnífico servizo ao plan salvífico do Mesías: primeiro dispuxo ao pobo para que o recoñecese e recibise, e despois sinalouno xa presente entre os homes.

Tomemos exemplo e escoitemos a este bo pregoeiro. Celebremos con gozo a xa próxima chegada do Mesías, e preparemos os camiños para que a salvación irrompa con forza en todos os ambientes do noso pobre mundo, no cal a crise de valores é a pandemia devastadora da historia contemporánea.

A esperanza ilumínao todo. O corazón con esperanza, non se limita a cantar: decídese a colaborar. Isto é o que nos pide a Igrexa neste ano do Sínodo dos Bispos. Pois, ao choio. O Sínodo está inaugurado: integrémonos no seu dinamismo.

Indalecio Gómez

Cóengo da Catedral

[Artículo en castellano]

Volta á casa do Pai

A vida cristiá é como unha peregrinación cara á Casa do Pai.

Oxalá fósemos sempre dereitos cara á Casa do Pai, que non é un edificio, senón un corazón!

Oxalá non nos desviamos nunca do bo camiño!

Oxalá nunca désemos as costas a Deus!

Pero a realidade é que, por culpa ou debilidade nosa, afastámonos do do noso Pai Deus. Os profetas din que estabamos unidos a El, con lazos de amor, pero traizoámolo; rompemos eses lazos para botarnos en brazos de deuses estraños.

Xesucristo dinos que un fillo aloucado, un mal día, deu unha portada á casa do pai, para vivir a súa vida. O triste acontecemento repetímolo cada un de nós. Agora, feridos polo remorso do noso mal comportamento, pretendemos volver á Casa do Pai; volver caer nos seus brazos, para que nos ate de tal maneira que xa non podamos separarnos del.

O profeta Oseas personifica ao pobo de Israel na imaxe dunha esposa infiel (Os. 2,4-10), e dinos que ante tanta infidelidade, Deus querería repudiala e esquecela, pero o seu corazón non llo permitiu. Fixo todo o contrario: pechoulle os camiños da fuxida, para que non puidese afastarse e recuperase a súa fidelidade primeira. É o caso do fillo pródigo, que se afastou da casa do pai, en busca dunha vida máis libre, e agora, sen pan e decepcionado dos seus antigos amigos, volve cara ao seu antigo fogar, temendo atopar as portas pechadas e a un pai enfurecido. Desafortunadamente equivocouse na despedida e afortunadamente tamén vén equivocado no regreso: o pai que con bágoas viuno marchar, agora ofrécelle unhas portas expeditas e un corazón aberto para recibilo, e un banquete preparado para festexar o regreso do fillo que marchara.

Estas foron as mellores cordas para atar a aquel fillo que xamais volverá sentir a tentación de afastarse do seu bo pai.

Pois a historia repetiuse. Todos fomos fillos pródigos. Todos traizoamos o amor de Deus. Todos abandonamos algunha vez a casa paterna, correndo por camiños aloucados. Pero Deus pídenos que volvamos a El. Deus non cansa de chamarnos, nin cansa de esperar. Soña en recibirnos con festa, con alegría, con agradecemento, porque non pode vivir sen nós.

Sintonicemos cos seus sentimentos e poñámonos en camiño. Digámoslle que, a pesar do que pasou, queremos que nos reciba e perdoe; que encha o noso corazón baleiro; que nos revista co traxe de festa e, finalmente, que nos ate cos lazos do amor, para que nunca máis nos afastemos del.

Indalecio Gómez Varela

Cóengo da Catedral

[Artículo en castellano]

A Igrexa non ten que reinventarse

Xa moito antes da pandemia algúns dicían que a Igrexa tiña que reinventarse debido a que se estaba quedando baleira. É verdade que as estatísticas de asistencia a misa, celebración de sacramentos, número de seminaristas, etc. en España son demoledoras. Pero tamén é certo que o «número de negocio» da Igrexa non é un dato que se poida medir nestes termos.

A misión da Igrexa está clara: anunciar o Evanxeo e celebrar os sacramentos. E como consecuencia da espera do Reino de Deus, o exercicio da caridade e a observancia dos Mandamentos para o ben propio e dos demais. Non hai nada máis. O resto das actividades que se están levando a cabo desde entidades eclesiais están, ou deberían estar, en función desta misión, que é a esencia e a razón de ser da Igrexa.

Por iso, cando alguén di que a Igrexa ten que reinventarse, e refírese a que faga algo que non sexa isto, xa estariamos a falar doutra realidade distinta, pero non da Igrexa querida e fundada por Xesucristo. Aquí, neste caso, non serve iso de «renovarse ou morrer», pois o que se está pedindo é que deixe de ser o que é para converterse noutra cousa que nada ten que ver coa súa esencia.

Os defensores da teoría da reinvención avogan por que a Igrexa se converta nunha prestadora de servizos sociais, que inclúa a actual forma de facer caridade e a animación sociocultural de grupos, especialmente de xubilados e enfermos.

É certo que a Igrexa é experta en humanidade e que as Cáritas parroquiais fan moito con moi pouco. Pero esta calidade non lle vén dada só por unha cuestión meramente humanitaria, senón tamén e, sobre todo, pola condición que temos todos de ser fillos de Deus que nos fai tratar aos demais como irmáns (Cfr. Fratelli Tutti 8, 58 e 279 v.g.)

Por outra banda, hoxe en día as Administracións Públicas teñen todo tipo de recursos moito mellores que os da Igrexa para atender as necesidades sociais das persoas máis desfavorecidas. Polo menos, é do que presumen todos os días nos seus discursos.

Pero estamos seguros de que isto é o que de verdade están a demandar moitas persoas? Cada vez atopo máis xente que está en procura de algo ou de alguén que dea un sentido pleno ás súas vidas e que pasa tamén polo sentido do transcendente.

Di Chesterton que «cando se deixa de crer en Deus, enseguida crese en calquera cousa». Que esteamos nunha sociedade secularizada e laicista non quere dicir que o sentimento relixioso quede anulado ou acalado nas persoas. De feito, hai uns días alguén da vida pública que non lembro, asignaba a categoría de relixión ao laicismo.

A Igrexa é cousa de Deus. Pero o é para o noso ben. Deus, por pura graza, fainos membros dunha asemblea de irmáns, que buscan a Deus e que queren facer a súa vontade para participar un día do seu mesma vida divina.

No nosopai cansamos de rezar «fágase a túa vontade aquí na terra como no ceo», pero moitos empéñanse no contrario: «fágase a miña vontade na terra e no ceo» e teñen a ousadía de desafiar o Depósito da Fe que a Igrexa tenta custodiar con fidelidade.

A Igrexa non ten que reinventarse, porque o seu fundador (o seu «inventor») foi o mellor dos posibles: Xesucristo, que por ser Deus nin se engana nin nos engana.

Miguel Ángel Álvarez Pérez

Párroco da Fonsagrada

[Artículo original]

O detractor do home

O pecado, detractor do home, presenta tres matices específicos: un de vaidade, xa que el que polo seu narcisismo conxénito considerábase sen mancha nin engurra, ao advertir algunha imperfección na súa conduta, avergóñase ante a súa propia conciencia e ante a súa veciñanza, por perder a valoración estimativa de que gozará até entón.

Outro matiz é de preocupación e medo porque, ao recoñecerse quebrantador dalgún deber, recoñece que o incumprimento de toda lei é merecedor dalgunha sanción punitiva e isto inquiétao en maior ou menor grao.

E un terceiro matiz é o sentimento de pena por desgustar ao Señor, inmensamente bondadoso e benfeitor de todos.

O primeiro aspecto do pecado é consecuencia da nosa vaidade narcisista. O segundo é consecuencia do noso medo ao castigo, e o terceiro é a nosa sensibilidade de incorrespondencia ao amor de Deus e da nosa ingratitude aos seus beneficios. Este último aspecto é froito da consideración dialogal do pecado. O pecado visto desde a propia conciencia, cáusanos vergoña. Visto en referencia á lei, prodúcenos medo, e considerado en referencia ao Señor, prodúcenos pena por non corresponder á súa xenerosidade. Isto non minora o sentido do pecado, senón que o acrecenta. O pecador percibe a gravidade da súa vida pecaminosa, a partir de dous puntos de referencia. Primeiro desde a referencia cuantitativa que media entre Deus e o home. Desde a distancia ontolóxica que existe entre o creador e a criatura, o pecador cae na conta de a quen ofendeu; que amor desprezou e contra a quen se revelou. O que “non é”, despreza a grandeza e o amor do que “é todo”. O mal fillo golpea o rostro do pai bo.

O segundo lugar, o pecador percibe o incorrecto do seu comportamento e o comportamento perfectísimo do mesmo Deus. Desde a contemplación do crucificado, que con xenerosidade infinita, redime ao que, con odio satánico, levouno ao calvario para crucificalo. A cruz do Sinaí é a plasticidade do obrar do home e do obrar de Deus; pero a diferenza é abismal. Todos nel puxemos as nosas mans deicidas. Pero é unha bendición nacer xunto a un crucifixo. Grazas á cruz do Calvario, o home sente vergoña e pena pola súa incorrespondencia ao amor do redentor. A este sentimento do pecador chámaselle compunción, pola cal Deus faise presente no corazón do home, como amor e perdón. E esta acción gratuíta de Deus conmove as entrañas do pecador, para que volva ao amor misericordioso do Señor. Estes son os primeiros pasos do arrepentimento e da conversión do fillo pródigo. O arrepentimento é a conciencia dolorosa que o pecador experimenta polo seu incorrecto comportamento; e a conversión é a decisión de retornar á casa do pai, onde abunda o pan.

Este camiño xa lle é coñecido ao fillo famento, pero agora percórreo noutra dirección. A primeira vez, percorrérao para pór distancia entre El e o seu pai. Agora faino, porque quere apuntarse como asalariado no fogar que lle vise nacer. Equivocouse na partida, que lle levou á carencia de pan e de amor. No regreso teme a rifa do seu pai xustamente ofendido, pero gratamente sorprendido atopa un abrazo amoroso e unha acollida de festa.

Esta parábola é un autorretrato de Deus Pai que non entende de reproches senón que prodiga sentimentos de misericordia con todos os que volvemos cabizbaixos, temendo atoparnos coas portas pechadas, pero con grata sorpresa, achamos uns brazos abertos e un corazón que nos acolle para facernos felices. Está claro: o Señor non vende caro o perdón, senón que o ofrece gratuitamente e agradece que llo aceptemos.

Alegrémonos tamén nós, porque, aínda que en ocasións non fomos bos fillos, El non deixa de ser bo pai e segue amándonos.

Indalecio Gómez Varela

Cóengo da Catedral

[Artículo en castellano]

A Igrexa non está de moda

Non está nin nunca estivo. A Igrexa, simplemente, está. A súa esencia e a súa misión non dependen das modas, aínda que ás veces poida parecer que a condicionan.

Durante os días de Pascua vemos como aquel grupo de apóstolos e discípulos de Xesús anuncia aos catro ventos que o Señor resucitou, que eles son testemuñas de tal acontecemento porque o viron e comeron con el.

Xa ao final da Pascua, en Pentecoste, vemos como Xesús envía aos seus apóstolos de dous en dous ao mundo enteiro para anunciar o Evanxeo que puxo nas súas mans. Saen a anunciar as dúas noticias máis grandes xamais coñecidas: a resurrección de Xesucristo e a súa promesa de salvación para todos os homes.

No Evanxeo aparece con claridade meridiana que é Xesucristo o que envía aos apóstolos e mesmo pon a Pedro á fronte da tarefa que lles encomenda.

Aquela Igrexa, que acababa de nacer, non tardou moito en expandirse por aqueles lugares nos que as comunicacións eran máis doadas. Tan rápido foi todo que no libro dos Feitos dos Apóstolos, nas cartas de San Paulo e nas cartas católicas temos toda clase de detalles da vida daquelas primeiras comunidades que se formaron. Hai que ter en conta que moitos destes textos escribíronse mesmo antes que os propios Evanxeos.

A mensaxe estaba clara. As dúbidas e os medos que tiñan aqueles seguidores de Xesús quedaran esclarecidos co acontecemento da resurrección. Pero iso non impediu que xurdisen problemas, polo que ao pouco tempo os apóstolos tiveron que reunirse de novo para ver como resolvían algunhas cuestións sen faltar á mensaxe que Xesús depositara nas súas mans. É o que se coñece como o Concilio de Xerusalén.

A mensaxe e a vida da Igrexa é a mensaxe e a vida de Xesucristo. Non pode ser doutra maneira, porque entón xa non sería a Igrexa de Xesucristo. Sería outra cousa e non creo que mellor.

Xesús é o mesmo onte, hoxe e sempre. A súa persoa e a súa mensaxe non necesitan influencia das modas porque teñen solución de eternidade e, polo tanto, de plenitude.

A Igrexa non ten que adaptarse aos tempos e moito menos acomodarse aos tempos, porque a Igrexa manexa unha mensaxe e uns instrumentos que transcenden ao tempo. A Igrexa móvese noutras categorías, aínda que é verdade que a súa misión se desenvolve no tempo.

Cando hai unha crise económica, a solución non é pór a impresora dos billetes a funcionar porque se devalúa a moeda e prodúcese unha situación moito peor, xa que todos eses billetes perden o seu valor e quedan nun simple papel que non serve para nada. De igual xeito, a Igrexa non pode devaluar a súa mensaxe nin tampouco convertela nunha mensaxe calquera porque entón tamén deixaría de ser o que é, e xa non tería o valor que lle corresponde.

Tampouco podemos caer na falacia de adaptar as cousas ao noso gusto, porque entón terei fe en min mesmo, pero non será a fe de Xesucristo. E eu a min mesmo non me podo salvar.

Tampouco serve o de coller só o que me gusta e deixar ao carón as páxinas máis esixentes do Evanxeo. As palabras de Xesucristo están claras e a Tradición da Igrexa tratou sempre de conservalas fielmente. Ninguén como Xesucristo combina mellor misericordia e esixencia, que, por outra banda, lonxe de ser conceptos contrarios, son máis ben complementarios e necesarios para non caer no «buenismo» nin no totalitarismo.

Miguel Ángel Álvarez Pérez

Párroco da Fonsagrada

[Artículo original]

A %d blogueros les gusta esto: