Opinión

Cartas o artículos de opinión sobre temas de actualidad o de temática formativa

Fecundación in vitro

Este tema forma parte da vida cotiá na sociedade española sen facerse preguntas, nin se buscan datos que apoien ou critiquen a postura que se teña asumida. A primeira nena nacida da fecundación in vitro (FIV), Louise Brown, foi o 25 de xullo de 1978. En España foi Victoria Anna o 12-VII-1984.

O primeiro feito que me fixo reflexionar foi unha entrevista na radio ao premio Nóbel de medicina, Severo Ochoa (1905-1993). A periodista preguntáballe que lle parecía a FIV e el respondía que lle parecía ben en parellas que tiñan dificultades de concepción, pero fóra dese ámbito non lle parecía ben. Entón a periodista díxolle: “Pero si esa é a posición da Igrexa Católica!”. Ochoa contestou enseguida: “E a min que me di con iso! O outro non me parece serio”. Ochoa definíase como agnóstico e o comentario da periodista revela os seus prexuízos.

Sen ser unha novidade para min, é interesante esta cita do libro de Pilar Goméz-Ulla, Duelo perinatal, cando escribe sobre os factores de risco de defectos conxénitos no desenvolvemento da vida humana no embarazo, entre eles os tratamentos de infertilidade e técnicas de reprodución asistida:

“A estimulación ovárica modifica a estrutura do ADN na que se basea a regularización dos xenes. A súa vez gametos alterados dos proxenitores, ao ser forzada a súa fecundación, non aportan o xenoma na situación de ‘estrea’ que en cada xeración pasa de proxenitores a fillos. E ademais, o cultivo in vitro do embrión causa modificacións no desenvolvemento embrionario do fillo, que están na base do risco a padecer Defectos Conxénitos que nunha proporción maior teñen os nenos xerados por estas técnicas, en comparanza cos enxendrados espontaneamente” (p. 117).

Apareceron nos medios de comunicación controversias acerca de persoas que poden ter centos de fillos por FIV, como o holandés Joey Hoofdman, medios afirman que podería superar os 400, dos cales el recoñeceu ao menos 60 e xa se confirmaron 22 polo ADN. Se eses fillos biolóxicos se asocian, poderían decidir: reclamarlle unha cantidade por ausencia de coidados paternos, demandalo por transmitirlles algunha característica xenética que non lles gusta ou a predisposición a sufrir unha enfermidade, facerlle unha homenaxe, reclamar unha indemnización por diferentes conceptos…

Fai pouco tempo entrevistaban na radio a un mozo e unha moza nados por FIV que crearon unha asociación para reclamar o dereito dos nacidos por ese procedemento a coñecer a herdanza biolóxica de seus pais e familiares biolóxicos. A asociación quere que iso sexa un dereito, que a lei obrigue ás clínicas e persoas a dar esa información. O mozo nacera nun matrimonio que recorrera á FIV, porque o marido transmitía unha enfermidade a súa descendencia e así evitárona. A moza era filla dunha muller solteira que recorrera á FIV para ser nai. O mozo conseguira achegarse a parentes do proxenitor biolóxico polos bancos de probas de ADN. Ao final da entrevista a moza dicía que nacera coa carga imposta de ser unha solución a carencias emocionais e que non había dereito a cargarlles ese peso e remataba con que non hai dereito a ter fillos, pero si a ter pais, cuestión que eu teño defendido varias veces.

Se nos preguntan: son eficaces os procesos de FIV? Poucos o saben pois apenas se publican eses datos. A eficacia está entre o 30 e o 40 % segundo un profesor universitario de bioloxía ou as mesmas clínicas, co que o fracaso é do 70 ou 60 %, un fracaso nada desprezable (sen contar os anteditos Defectos Conxénitos).

Chama moito a atención a noticia da revista Actualidad Económica (12-18 febreiro 2023) na que dicía que as clínicas IVI de fertilidade foran vendidas o 4 de marzo de 2022 ao fondo KKR (75 % propiedade de Antonio Pellicer e José Remohí). Imaxina un prezo para ver se acertas! O prezo estivo entre 2.500 e 3.000 millóns de euros. Vaia negocio!

Non ignoro que nesta sociedade valórase pouco a xustiza, o ben común, a solidariedade… Ponse por enriba de todo O DESEXO, de xeito que, se alguén desexa algo que sexa cientificamente ou tecnicamente posible, ten dereito a posuílo. Se ademais o pode pagar, como non o vai poder adquirir! Non se analiza se iso é xusto, humano, un ben para a sociedade ou se potencia a fraternidade. O que se constata é que a xustiza está ao servizo das capacidades económicas, desexos ou caprichos individuais. Pobres dos empobrecidos! Haberá lugar para unha xustiza asentada na dignidade e verdade humanas?

A FIV non é unha simple técnica. Hai que ollar máis aló dos desexos momentáneos e ver as diversas consecuencias que poden derivarse no futuro e as súas implicacións éticas

Antón Negro

Delegado episcopal de Cáritas

 

 

 

Nutrición da vida cristiá

Nestes tempos e nos nosos pobos quedan moitos pais de familia que se comportan como colaboradores de Deus na formación dun mundo máis humano e máis cristián. E conscientes de que a sociedade do mañá será o que sexan os homes de hoxe, educan aos seus fillos para que eses homes do mañá sexan membros útiles na construción dunha sociedade máis fraterna e dunha Igrexa máis santa.

Esta foi a nosa sorte. No colo das nosas nais aprendemos a rezar ao Señor e a respectar aos nosos semellantes. Na persoa do noso pai reflectiuse a imaxe dun bo cristián e espertouse en nós o desexo de imitalo.

Grazas a Deus e aos nosos pais, nós somos crentes e a nosa parroquia é cristiá. Que non rompa a cadea!.

A educación dos fillos debe ser integral: humana e cristiá.

No humano os pais han de procurar que os seus fillos crezan sans, cultos e responsables; e na orde espiritual, cóidense de que abunde neles os valores cristiáns. Así como a nosa saúde require alimento, abrigo, ensino, etc., tamén a nosa vida cristiá necesita nutrirse de alimentos espirituais. Necesitamos da palabra de Deus para coñecer cal é o proxecto do Señor para os cristiáns. Necesitamos frecuentar os sacramentos e recibilos ben dispostos para que nos fagan fortes ante as tentacións. Necesitamos participar na Santa Misa, polo menos os domingos, porque na Eucaristía, Cristo ofrécesenos como Pan de Vida. Necesitamos coidar a vida de piedade porque o mellor xardín, se non se coida, convértese nunha ortigueira.

A práctica da vida cristiá é garantía de paz de conciencia nesta vida e presaxio de gloria para a eternidade. Pero a educación cristiá dos fillos é dobremente vantaxosa: vantaxosa para eles que os fará socialmente apreciados polos seus concidadáns no presente e cidadáns do Ceo para o futuro. E vantaxoso para os pais no presente, porque os fillos, así educados, serán moi respectuosos cos seus maiores: amaranos; coidaranos cariñosamente; faranos felices na súa ancianidade; desculparán as súas carencias; lembrarán con agradecemento todo o ben que recibiron, e regarán con bágoas do corazón a tumba dos seus pais ao despedilos deste mundo.

Ditosos fillos que tiveron tan bos pais e pais que teñen tan cariñosos fillos!

Indalecio Gómez

Cóengo da Catedral de Lugo

[Artículo en castellano]

 

Non sabemos o que vale a saúde ata que a perdemos

Paréceme que este aforismo pode servirnos para lamentar a falta de culto eucarístico en moitas parroquias pola escaseza de sacerdotes nos últimos tempos. Non valoramos o pan, ata que experimentamos a fame. Non apreciamos a paz, ata que nos declaran a guerra. Non valoran o amor conxugal os esposos que durante algún tempo viviron namorados e felices no matrimonio, ata que un día rompe a harmonía conxugal e solicitan o divorcio, co que nunca soñaran.

Esta foi unha situación que experimentaron os israelitas no seu camiño cara á terra prometida. Durante centos de anos víronse privados de liberdade, escravizados polo poder dos faraóns exipcios. Lembrando agora o mal que o pasaron no estranxeiro, estrañan recuperar a liberdade perdida, aínda que lles custe corenta anos de desterro. Lembrando o pan que lles negaron os exipcios, agradecen o maná que o Señor lles regalou milagrosamente. Lembrando o milagre que supuxo o paso do Mar Vermello, valoran a caudillaxe de Moisés, que os guiou para que non sucumbisen noutros mares. A historia repítese nos nosos días. Hoxe a fuxida non é de Exipto: hai moitas persoas, procedentes do terceiro mundo, que se ven obrigadas a emigrar a outros países, porque no seu lugar de orixe, no canto de pan, hai fame; no canto de paz, hai guerras; no canto de seguridade, hai persecución… Estas situacións move a dirixirse a Europa, “a súa terra de promisión”. Pero moitos atopan a morte en augas do Mediterráneo ou no Estreito de Xibraltar; e os que sorteando moitos perigos, alcanzan as costas europeas, non sempre atopan nas nosas terras o remedio ás súas carencias, senón, moi ao contrario, moitas familias achan miseria e fame negra, e as tendas de acollida ou os campos de refuxiados convértense en caldo de cultivo para moitas enfermidades.

É triste ter que estrañar tempos pasados, pero máis triste é ter que estrañar bens perdidos. Con todo, é esperanzador poder recuperar bens que onte posuïamos e dos cales hoxe carecemos… Fagamos memoria da inocencia da nosa infancia. “Que pena perdela!”. Lembremos o primeiro segredo que tivemos para os nosos pais. De modo semellante a como Adán e Eva escondéronse da mirada de Deus, porque estaban impresentables; tamén un día ocultámonos da mirada dos homes porque estabamos afectados por algo do que agora sentimos vergoña. Feridos e arrepentidos puxémonos en camiño ao encontro do Señor, e nel achamos acollida, paz e perdón… Esta é a historia dun pecador que ao fin descubriu a dita de vivir en graza de Deus e tomou a determinación de mantela a calquera prezo.

Indalecio Gómez

Cóengo da Catedral de Lugo

Cristiás e felices vacacións

Vivimos un novo curso pastoral que comezabamos baixo a guía da carta apostólica do Papa Desiderio desideravi e do escrito do noso Bispo Un encontro actual convidándonos a redescubrir a vida litúrxica despois da pandemia. Agora algúns iniciaron o descanso estival. Outros agardarán a agosto. Como ben sabemos, as vacacións non deben ser un tempo perdido, nin unha paréntese no noso camiño de maduración sobrenatural. Son máis ben un período necesario para o repouso físico e un dereito que todos deberiamos poder disfrutar. As vacacións ofrécennos a oportunidade de crecer, de formarnos, de reconstruírnos por dentro e de recuperar a serenidade e a paz que nos rouban as présas urxentes da vida cotiá. Son días para o encontro e a convivencia, para a charla apracible, para compartir a mesa, gozar da amizade e robustecer as relacións familiares que, ás veces, durante o ano, resultan escasas ou insuficientes.

Pois este período, sexa como sexa, non pode ser unha hibernación das nosas relacións con Deus ou unha fuxida de Aquel no que atopamos o verdadeiro e auténtico descanso. Isto quere dicir que na nosa relación con Deus non pode haber vacacións. Todo o contrario. Ao dispoñer de máis tempo libre, buscaremos espazos para a interioridade, o silencio, a reflexión, a oración e o trato apracible, prolongado e relaxado co Señor.

Como no caso dos discípulos de Emaús, o Señor acompañaranos sempre no noso camiño (Lc 24, 13-15), Queira Deus que nós tamén o acompañemos a El.

Daniel García García

Párroco de San Lourenzo de Albeiros e San Xosé das Gándaras

[Recursos para un verán cristián]

Desertización poboacional

A desertización poboacional é un feito na maioría do territorio español, a chamada “España vaciada”. Non analizo o conxunto das provincias afectadas, pois levaríanos a pensar que iso afecta aos outros. Céntrome na diocese de Lugo que abrangue parte de tres provincias e que son 50 concellos (Non incluímos algunhas parroquias pertencentes aos concellos de Arzúa, Guitiriz e Vila de Cruces). Examino datos de 1940 e 2022.

A diocese lucense tiña 414.861 habitantes en 1940 e baixa a 258.192 no 2022, un descenso de 156.669 persoas! Pero o concello de Lugo medrou en 54.406 nese período.

A desertización do territorio diocesano vese agravada excluíndo os concellos de Lugo, Lalín, Melide, Monforte e Sarria, ao baixar de 306.922 a 102.047, un descenso de 204.875 habitantes! É dicir, a poboación dos restantes 45 concellos non é un terzo da de 1940. En varios concellos hai aproximadamente o 20 % da poboación de 1940: por debaixo en Carballedo, Cervantes, Folgoso do Caurel, Navia de Suarna, Negueira de Muñiz e Samos; apenas por enriba en Baleira, O Incio, As Nogais, Pedrafita do Cebreiro, Pobra do Brollón, Ribeira de Piquín e Sober. O que supón baixar de 80.031 a 15.612 habitantes!

Non se prevé un futuro optimista cos datos de 2022, pois dos 258.192 diocesanos son menores de 30 anos 56.380 (pouco máis do 20 %) pero os maiores de 65 son 76.530. Os demógrafos alármanse cando os maiores de 65 anos superan aos menores de 15, e aquí superan amplamente aos menores de 30! É máis, os menores de 10 anos na diocese son 16.702 e os maiores de 85 son 18.416, dos que son nenas 8.153 e anciás 11.683.

Agora examino os 45 concellos que baixaron a 102.047 habitantes no ano 2022. Neles son menores de 30 anos 17.263 (un escaso 17 %) e maiores de 65 máis do dobre, 37.835. Pero hai que ter en conta que moitos dos empadroados entre 18 e 30 anos viven fóra por estudos ou comezo da vida profesional. Ademais os maiores de 85 anos son 9.946, máis do dobre dos menores de 10 que son 4.804, que no sexo feminino as 6.091 anciás case triplican ás 2.353 nenas!

Todo apunta a que a fuxida de mozos da España desertizada continuará, polo que en 20 anos se perderá cerca da metade da súa poboación. E que resposta se dá desde a política? Vexamos dous feitos de xullo do pasado 2022:

– Os días 12-14 no debate do Estado da Nación Pedro Sánchez anuncia  subvencionar as viaxes dos trens de cercanías de Madrid e Barcelona.

– O día 18 achégase a Casas de Miravete (Cáceres) e culpa dos incendios ao cambio climático.

Para o presidente, onde hai votantes abondo hai medidas de política económica, pero se hai poucos e empobrecidos só queda culpar á “malvada natureza” que fai medrar a vexetación na primavera que logo seca ou reseca e arde, ou mesmo culpar aos campesiños do cambio climático por ignorantes e mala fe. Pero, non terán que ver os incendios coas medidas anunciadas nese debate?

Debo constatar que as campañas antinatalistas iniciadas no pasado tiveron tanto éxito que van deixar a moitos lugares sen antinatalistas. Mesmo hai, ao menos, dous libros, El Planeta Vacío e Suicidio demográfico en occidente e medio mundo sobre o tema.

Os datos anteriores tamén manifestan que hai pequenos sen irmáns aos que seus pais, avós e bisavós intentan “mercar” o seu cariño, xa que son o centro de atención de todos. Por iso, cando se xunten nunha clase con outros 20, sentiranse postergados, desprezados, abandonados, ninguneados, marxinados, maltratados… Con todo isto, a quen lle pode sorprender que aumenten os seus problemas psíquicos e de convivencia?

Do mesmo xeito afecta á vida da Igrexa e exprésase entre outras cousas no pouco clero, pero cando me din iso acostumo preguntar: “para que quere curas unha sociedade que non cre na vida segundo os datos sociolóxicos?”. Esta falta de cregos, non será un claro sinal anunciador do suicidio desta sociedade? É preciso espertar!. Estamos nun tempo no que hai que cultivar o “resto de Israel” que cre e aposta pola vida e o futuro.

Antón Negro

Delegado Episcopal de Cáritas

A %d blogueros les gusta esto: