A raíz do meu artigo do 31 de decembro de 2016 sobre a mensaxe de Paz do Papa, algunha persoa preguntoume por qué cría que non lle darían o Nobel da Paz ao Papa Francisco. Deixando a un lado as diversas autoxustificacións que poidan elaborar os membros do xurado, aquí trato de salientar as realidades obxectivas que dean unha explicación plausible da non concesión do Nobel da Paz a este Papa e aos anteriores. Entendo que hai dúas razóns fundamentais para esta negativa: unha é especifica para o Papa e a outra é compartida con outros pacifistas aos que tampouco llelo deron a pesar dos seus merecementos.
A PRIMEIRA razón ten que ver coa propia definición do Estado noruego. En España moitos pseudoprogresistas poñen como exemplo de estados laicos aos países nórdicos, aínda que non o son. Fixándonos só no caso de Noruega podemos dicir que é un estado confesional luterano. Así a Reforma Constitucional, que entrou en vigor o 1 de xaneiro de 2017, di o seguinte: “A Igrexa de Noruega, Igrexa Evanxélica Luterana, manterase como a IGREXA NACIONAL EN NORUEGA e SERÁ APOIADA COMO TAL POLO ESTADO”. Antes a súa Constitución dicía: “A relixión evanxélica luterana permanecerá como a relixión pública do Estado”
Calquera das dúas definicións é moi distinta da que dá a Constitución Española, un Estado aconfesional. Por iso podemos dicir que Noruega é un Estado confesional luterano, que ten unha bandeira con unha gran cruz latina que a ocupa por completo.
Dada esta situación do Estado noruego é fácil entender que, por cultura e tradición, o normal é que non se lles pase pola cabeza aos da Academia darlle o Nobel ao Papa da Igrexa Católica de Roma, por moito que sexa merecedor deste galardón.
Non esquezamos que hai 4 estados confesionais na Unión Europea (3 na parte norte e Noruega non é da UE) e ningún é católico, entre outras razóns porque a Igrexa Católica non os quere, ao menos desde o Concilio Vaticano II.
A SEGUNDA razón, compartida con outros pacifistas serios, ten que ver cunha visión global do compromiso coa Paz, que inclúe a transformación do sistema socioeconómico vixente por outro baseado na xustiza, na dignidade inviolable de toda persoa, na defensa do pobre e do seu protagonismo sociopolítico e na defensa do medio ambiente. A loita pola Paz esixe tamén que as institucións sociais estean ao servizo das persoas, especialmente dos máis pobres, xa que os Bens da Creación son para toda a humanidade (Destino Universal dos Bens).
Denunciar que as institucións internacionais, a ciencia, a tecnoloxía e a economía vixente espolian aos pobres para enriquecer aos ricos non pode saírlle de balde a quen faga esta denuncia. O mesmo pasa coa oposición ás condenas a morte: fame, aborto, guerras, eutanasia, execucións, violencias… Ademais defender que o traballo (a persoa) ten que estar sobre o capital non é tolerable para os opresores deste sistema económico que mata (ver a encíclica do papa Francisco: Evangelii Gaudium, 53).
Así temos que na lista de pacifistas sen o Nobel, a modo de exemplo, están: Hélder Cámara, Andrea Ricardi (fundador das comunidades de San Egidio en 1968), Peter Benenson (fundador de Amnistía Internacional en 1961, tres anos despois de converterse ao catolicismo), Lanza del Vasto (fundador das comunidades non violentas El Arca), Jean Goss, María Montesori, Roger de Taizé. L.B. Shastri (1º ministro da India, un dos gobernantes de máis altura moral), etc. e, por suposto, o emblemático pacifista do século XX, Mathama Gandhi.
A min non me cabe dúbida que estes son mellor compañía ca moitos dos gañadores do Nobel da Paz. As decisións da Academia Sueca dos Nobel xeran esas listas, que non lles serven para presumir.
Vistas estas realidades vai ser difícil, por non dicir imposible, que lle dean o Nobel da Paz ao Máximo Facedor de Pontes (Sumo Pontífice), que é o Papa.
Antón Negro
Delegado Episcopal de Cáritas