José Antonio González: Importancia da constitución Dei Verbum do Concilio Vaticano II

Unha das catro constitucións aparecidas con motivo do Concilio Vaticano II foi Dei Verbum, da que temos un balance positivo. Impulsou os estudos e os métodos esexéticos. Desde unha concepción escolástica e fría da revelación, pasouse a unha concepción dialogal da revelación como encontro de Deus cos seus fillos a través de Cristo Xesús; desde unha visión esquemática de inspiración pasouse a afirmar con rotundidade que os autores sagrados eran tamén, noutra orde, verdadeiros autores que usaban as súas facultades e talentos; desde a defensa belixerante da historicidade dos Evanxeos pasouse a unha comprensión dos Evanxeos como escritos nacidos da predicación e da tradición. Desde unha visión recelosa da Biblia reservada para expertos, o Concilio afirmou con decisión que a Palabra divina era o centro da vida da Igrexa e a alma da Teoloxía, recomendando sen reservas o seu coñecemento, estudo e vivencia.

A Constitución dogmática Dei Verbum supuxo un importante avance e un impulso decisivo. Despois desta Constitución, a Biblia xa non pode quedar relegada ás clases de teoloxía, aos estudos esexéticos ou a esa frase de «doutores ten a Santa Nai Igrexa…». A Palabra de Deus, co Concilio Vaticano II, recuperaba o lugar central que sempre tivera no antigo Israel, nas primeiras comunidades cristiás, e entre os Santos Padres.

Foi a auga fresca cuxo impulso desbloqueou un caudal de gran riqueza, até entón repartido aos poucos. Desde entón floreceron estudos bíblicos de todo nivel; desde entón viviuse un gran desenvolvemento teolóxico en temas centrais como a Cristoloxía p. ex.; desde entón a Palabra de Deus comezou a ter presenza activa nas celebracións litúrxicas, nas catequeses e nas clases de relixión.

Coa Dei Verbum a Igrexa recupera a veneración pola Sagrada Escritura, non de forma platónica e simbólica, senón de forma efectiva e real «como norma suprema da fe».

Algúns dos grandes pasos que se deron: os textos litúrxicos proclámanse de forma comprensible para os fieis, a Biblia ten unha presencia determinante nas catequeses e nos programas escolares, e xurdiron en moitas partes grupos bíblicos de moi diverso tipo (escola de formación; lectio divina; grupos de oración).

A Constitución Dei Verbum abriu o camiño para o recoñecemento da utilidade dos métodos críticos para o estudo bíblico.

Nestes anos avanzouse moito e en boa dirección; a resposta da xente ás propostas bíblicas son francamente ilusionantes, seguramente porque na Biblia non se atopan sistemas de conceptos abstractos e fríos, senón realidades vividas, das que a xente tamén ten experiencia e por iso sintoniza con facilidade ao mesmo nivel de experiencia vital. Prevese un futuro realmente frutífero. Pero todo o realizado só é un comezo; necesítase máis convencemento, moita máis intensidade de esforzo, máis dedicación, mellor preparación, materiais máis adaptados, etc. etc. De todos os xeitos a mesa da Palabra xa está servida.