A obra xigantesca de José Castiñeira está aí. E testemuñas ten dela por España enteira. Encher o seu baleiro sen dúbida será cousa de anos…
Tanto “saber facer ben” e tanta “dedicación chea de amor desinteresado”, completaron un molde único que Deus nos regalou.
Pero Don José Castiñeira non é só “o Músico”. Querer concentralo só nesa faceta é mutilalo aleivosamente.
Tan afinadas como as harmoniosas cordas da súa alma musical estaban as fibras máis íntimas do seu ser de home. O seu corazón era grande como o Océano Pacífico…!
Por iso en cantos atopáronse con el, cóengo, rector, profesor, músico, amigo…, o seu gran afecto floreceu en todos eles.
E como o manifestaban, ao pasar por Lugo, cantos de aquí non eran! Preguntar por el e localizalo, para, agradecidos, saudalo, era unha obsesión prioritaria. Outros nomes…, ou xa os esqueceran, ou lles interesaban menos. E agora que xa morreu, por calquera recuncho que un vaia, váiselle atopando no corazón de todos eles…
O noso Castiñeira nunca soubo comprender as “aínda xustas rixideces…”, pero tan similares a púas montaraces…
Se pecou, pecou por excesos do seu corazón bondadoso! Que tenro pecado…!
Pero estes homes grandes e dunha dedicación tan intensa e ilusionada, non en todos suscitan sempre o afecto e o entusiasmo. Que pena…! Non adoitan atopar neles un grato modelo quen pecan de certa mesquindade, ou dun hedonismo egoísta. Co seu gran espírito de servizo desinteresado puideron chocar, talvez, outros espíritos máis rañas na entrega, ou quizais de escondidas envexas. Por iso Don José sufriu tamén, no seu delicado e fino espírito, incomprensións e maliciosas detraccións.
Quizais tamén nalgúns momentos o seu enorme e decidido celo polas súas necesidades musicais, non lle deixaron xustiprezar, con desinteresado rigor, outras facetas culturais igualmente importantes. E iso puido producir outros máis xustificados malestares. Pero isto é sempre un risco inherente aos homes grandes, que tamén son humanos…
E por iso, por ser tan humano, foi tan entrañablemente querido. E por iso agora a súa ausencia é tan dolorosamente chorada e o seu recordo tan gozosamente evocado.
Jaime Delgado, do seu libro Poemas y narraciones cortas