A ara votiva de Curbián, do século II d.C, custodiábase ata fai pouco tempo na parroquia de San Martiño de Curbián (Palas de Rei). Don Tirso Villasante, o seu párroco, era o que atendía as peticións daqueles estudosos que se acercaban para poder vela, estudala ou fotografala. Esta ara trátase dunha peza de granito duns 80 cm de alto e aproximadamente uns 200 kg de peso.
A súa existencia era descoñecida ata o ano 1952, no que o sacerdote Vázquez Saco atópaa reutilizada na fábrica do que era unha antiga corte naquel momento. Sae ao coñecemento do mundo académico e científico dous anos despois, nun artigo, nun libro titulado Inscripciones Romanas de Galicia, Provincia de Lugo, escrito en coautoría con Manuel Vázquez Seijas e editado polo CSIC.
A partir de entón, a historiografía continuou estudando en maior ou menor medida esta peza, e centrándose especialmente na súa epigrafía. Entre outros autores temos que mencionar as análises de Blázquez Martínez, Vives, Vidán Torreira, Ares Vázquez, Gómez Vila e Arias Vilas.
Transcrición de parte da intervención de Jesús Salvador
no acto de presentación da ara no Museo Diocesano e Catedralicio (19/VI/2023)
Precisamente Felipe Arias Vilas, xunto coa restauradora Uxía Aguiar Ballesteros, intervirán no acto de presentación do número 67 de Lvcensia onde ambos os dous publican un artigo sobre o proceso de recuperación da ara galaico-romana e a significación histórica da súa inscrición. O acto terá lugar o xoves 16 de novembro ás 18:30 h na Aula Magna do Seminario Diocesano.
