Ten algo que ver coa ciencia a cuestión de Deus? É posible ser crente e científico? Poden coexistir harmonicamente a relixión e a ciencia? Cal é a relación esencial da teoloxía coas outras ciencias? As cuestións son semellantes, pero as respostas son moi complexas e diversas. Aquí non pretendemos máis que convidar a unha reflexión previa ao redor desta cuestión na que nos precederon tantos científicos, teólogos, filósofos, poetas, literatos e pensadores en xeral. Algunhas respostas fundamentadas si son posibles e certeiras.
En primeiro lugar, se profundamos no tema, observamos que hai unha relación fascinante entre Deus e a ciencia. A ciencia logrou grandes avances na comprensión do mundo natural e desentrañou os misterios do universo dunha maneira asombrosa. É necesario destacar que moitos científicos prominentes foron crentes ferventes como xa publicou o meu amigo o teólogo e sociólogo Antón Negro. Entre outros: Isaac Newton, quen establece os fundamentos da mecánica clásica e enuncia a lei da gravitación universal; Gregor Mendel, monxe católico que funda a xenética coas famosas “leis de Mendel”; Albert Einstein, a teoría da relatividade; Francis Colins, director do Proxecto do Xenoma Humano; Lavoisier co seu famoso principio: “Nada se perde, nada se crea, todo transfórmase”; Laplace quen contesta a Napoleón coa pregunta: Como explica todo o sistema do mundo sen mencionar a Deus?
Precisamente esta é a cuestión que presentan con gran traballo e dedicación os enxeñeiros Michel-Yves Bolloré e Olivier Bonnassies, no seu libro: Dios. La ciencia. Las pruebas. El albor de una revolución, Madrid, 2023 (576 pp), obra que recomendo encarecidamente para as lecturas deste verán e que se colocou enseguida na lista dos libros máis vendidos en Francia. Nela móstrase a fecunda relación entre teoloxía e ciencia. É estimulante e nova, elaborada traballosamente ao longo de tres anos e coa axuda dunha vintena de científicos para rastrexar as probas da existencia de Deus que ofrecen as diferentes disciplinas nos últimos catro séculos. Lectura probablemente descoñecida, especialmente para tantos que se atreven a falar de Deus, da relixión, de teoloxía e da Igrexa sen informarse convenientemente xa que de todo hai na “viña do Señor”.
Os autores anuncian as súas propostas como unha revolución fronte ao materialismo que dexenerou no positivismo coa idea de que un Deus creador era incompatible con calquera razoamento empírico. É curioso que o prólogo á edición española corre a cargo da ensaísta Elvira Roca Barea, pouco próxima ás teses do divino, pero quen afirma que: “é posible que a idea de Deus, en calquera das súas manifestacións, móstrese máis lonxeva que o Big Bag e sobreviva ao final da nosa civilización, porque quizais Séneca tiña razón nas Cartas a Lucilio (XIX, 117, 6) cando pensaba que -nec ulla gens usquam est adeo extra leges moresque proiecta ut non aliquos deos credat-, é dicir: non hai pobo en ningures, tan afastado dos costumes e de toda lei ou moral, que non crea nalgúns deuses”.
Mario Vázquez Carballo
Vicario Xeral da Diocese