Este domingo a Igrexa Católica en España, coincidindo co sexto domingo de Pascua, celebrou a festa coñecida como a Pascua do enfermo. Desde as súas orixes e seguindo ao seu Mestre, o cristianismo mostrou gran preocupación polos pobres, os “perdidos” e os enfermos: “O Fillo do home veu a buscar e salvar o que estaba perdido” (Lc 19, 10). E no máis antigo dos evanxeos Xesús afirma, con claridade, que “non necesitan médico os sans, senón os enfermos”. Por iso o Fillo de Deus regalounos dous sacramentos chamados tamén de “curación”: A Penitencia e a Unción de enfermos. Eles son manifestacións e mediacións do seu amor, consecuencia lóxica dunha vida entregada aos máis necesitados. Así o entendeu sempre a Igrexa desde a conciencia de que Deus é solidario co sufrimento humano e que veu para curar, liberar do mal e salvar a quen queiran acollerse ao seu amor misericordioso.
Este ano, celébrase esta xornada baixo o lema Pastoral da saúde e ecología integral. Acollendo a chamada do Papa Francisco na súa encíclica Laudato Si’, preténdese concienciar a todos da necesidade dun estilo de vida sanante, invitando a coidar da nai terra, a previr as catástrofes, as enfermidades e a evitar agresións ao medio ambiente. A ausencia dunha ética ecolóxica e a despreocupación polos riscos medioambientais, provoca consecuencias moi graves para a saúde, especialmente para os máis pobres.
Non debemos esquecer o gran dano ecolóxico que causaron á natureza casos como o do petroleiro “Prestige”, as minas de Alnazcóllar, Seseña, os incendios, a destrución da fauna nos nosos ríos, e todo iso, con bastante frecuencia, ante a indiferenza dalgúns cidadáns e de moitos de quen nos gobernan. Os contaminantes químicos e acústicos, as enfermidades provocadas por exposicións nos lugares de traballo (80.000 persoas enferman cada ano por estas causas), a xordeira, as enfermidades neuropsiquiátricas, o aumento de suicidios nos mozos, o alcoholismo e a droga fomentados subliminalmente, son realidades que non poden deixarnos indiferentes.
Por que, por exemplo, non se promove a cultura do silencio fronte á do bulicio? Fai uns días asistín a unha festa co fin de achegar aos escolares á lingua e á cultura da nosa terra. O acto “cultural” quedou reducido a unha gran manifestación ruidosa á beira da Catedral. Con frecuencia pregúntome e pregúntanme moitos cidadáns por que na Praza de Santa María, á beira da Catedral, espazo sagrado para o silencio, para a reflexión, para as celebracións relixiosas e a adoración ao Santísimo, organízanse eventos que co seu estrondo enchen de insoportables vibracións a paz nosa de cada día. Se as pedras da nosa Catedral falasen queixaríanse insistentemente de tanta insalubridade física e psíquica, froitos da insensatez e a insensibilidade cidadá. Por que aínda malia telo denunciado tantas veces moitos dos nosos ríos nos que se vía auga sempre cristalina, onde saltaban as troitas e cantaban as ras, hoxe cheiran mal e baixan con augas turbulentas?
A cultura do descarte e da indiferenza fan que en moitas ocasións as decisións empresariais, o consumismo e a ausencia de leis políticas eficaces, non teñan en conta a saúde das áreas poboacionais rurais e pobres. A degradación ambiental ten moito que ver coa degradación ética e social. Que necesaria e urxente é unha ética do coidado esencial!
Mario Vázquez Carballo