Con motivo de celebrarse o 9 de xuño o Día Internacional dos Arquivos, recuperamos a seguinte entrevista sobre o Arquivo Catedralicio. Ademais, no recente Festival de Órgano interpretáronse partituras que conserva o Arquivo.
– Onde está o Arquivo ?
– O Arquivo está nun pequeno local rectangular na torre suroeste da fachada da Catedral. A lonxitude total dos andeis non excede dos 52 metros lineais.
– No século XI pasou a haber dous arquivos: o episcopal e o catedralicio. Que supuxo iso?
– O Arquivo episcopal quedou con diplomas reais e outros documentos importantes e o catedralicio con documentos do cabido. Por iso, cara a 1230, o cabido mandou confeccionar o Tombo, chamado Vello desde o século XVIII, en que se fixo outro.
– Houbo sempre preocupación polo Arquivo?
– A través das actas capitulares, (en 46 libros desde 1549) vese como o cabido lucense estimaba o seu arquivo e preocupábase frecuentemente da súa organización para podelo utilizar convenientemente e sen complicacións cando fose necesario. En 1652, grazas ao benemérito lectoral Juan Pallares Gayoso, realizouse unha clasificación documental que non desmerece hoxe. No século XVIII encadernáronse libros (debe entenderse que tamén se formaron libros con papeis e expedientes de asuntos máis ou menos homoxéneos), confeccionáronse índices detallados doutros e transcribiuse un considerable número de documentos.
– Que tipo de fontes documentais alberga o Arquivo?
– Bulas pontificias, información de actividades do cabido, información sobre recursos económicos (bens, censos, rendas), libros de fábrica (16), pías vontades e fundacións, libros de confrarías…
– Hai códices?
– Dos tempos medievais só hai un breviario misal en pergameo, con 3 quilos de peso, atribuído aos séculos XII-XIV, e restaurado coa axuda do Ministerio de Cultura. Son importantes tamén os chamados Libro X e Libro XI. O primeiro contén 65 pergameos con privilexios reais e o segundo bulas papais de cinco séculos. Tamén hai 30 libros musicais de facistol, en pergameo, confeccionados por un organista da Catedral a finais do século XVIII. É de salientar tamén o fondo musical, agora catalogado, que contén fundamentalmente composicións dos mestres de capela.
– De que instrumentos de traballo e consulta dispón o Arquivo?
– Hai un inventario confeccionado en 1900. Sobre este fíxose posteriormente un índice de materias con orde alfabética non rigorosa. Dos libros de actas capitulares hai uns índices dos principais asuntos até mediados do século XIX. Actualmente catalógase e informatízase o arquivo. Hai unha biblioteca auxiliar con 250 libros.
– Que persoas acoden ao Arquivo?
– Profesores das Universidades de Lisboa, Bolonia, ademais de centros españois, acoden ao Arquivo para facer investigacións. Coñecen da existencia do Arquivo nalgúns casos a través da internet.
Esta entrevista publicouse no boletín @nosavoz (7/11/2013).
