Bispo

Un ano máis a campaña de Mans Unidas axúdanos a volver a mirada ao noso próximo, a ese ti, próximo, en quen se pon de manifesto en primeiro lugar os malos tratos dos recursos naturais postos á nosa disposición, que chega mesmo a facerse visible nos danos que sofre a natureza, o planeta mesmo.

Lémbranos así Mans Unidas que esta situación non é inevitable, senón que depende en boa medida da nosa liberdade, da nosa conciencia da vida, da nosa actitude moral. O cambio do noso corazón e, por conseguinte, do noso comportamento é decisivo. O berro dos pobres e da natureza interpela a cada un de nós de novo.

Sabemos que non todo está na nosa man. Non vivimos xa no paraíso terreal e nunca o poderemos alcanzar na terra. O benestar do que podemos gozar nun momento dado non debe chamarnos a engano; é sempre o resultado do esforzo, o traballo, a austeridade e o sacrificio en relación coa creación. Por iso mesmo, leva intrinsecamente unha esixencia de xustiza tanto na repartición da riqueza producida, como nas condicións de traballo que a fan posible, no país que sexa. E entre estas condicións han de contarse tamén as ambientais: non pode destruírse o ámbito de vida dun pobo, para explotar a menor custo os recursos naturais.

Non somos señores do mundo, que recibimos como un don de Deus; e, se nos portamos como tales, producimos o seu dano. Recibímolo como lugar que fai posible a nosa vida terrea, como casa común que temos que coidar e transmitir de xeración en xeración.

Sabemos tamén que o coidado da natureza foi encomendado ao home desde o inicio. A nosa liberdade e a nosa responsabilidade foron queridas por Deus como parte intrínseca da creación; non podemos imaxinar a realidade, pensar o mundo ou o planeta sen elas. Non é a presenza da liberdade humana o problema, senón o pecado que a limita e desordena a súa acción. Non é negativa a presenza humana no mundo, senón a nosa separación de Deus, que nos fai maltratar a realidade, non só o planeta, senón mesmo directamente ao noso irmán. Non é posible, por tanto, separar ecoloxía humana e natural. Necesitamos unha ecoloxía integral, enraizada en mentes e corazóns, conscientes da súa relación profunda coa creación e cos irmáns, co Deus Pai e Creador.

A campaña de Mans Unidas interpélanos con especial forza: urxe un cambio, rexeitar a cobiza, a avaricia, a soberbia, a indiferenza ante o sufrimento dos demais, e volver á verdade e ao ben, á obediencia aos mandatos divinos de coidar a creación co noso traballo e de amar ao próximo.

Só este cambio profundo en cada un, só a responsabilidade consciente de moitos, permitirá que se modifiquen comportamentos sociais e económicos que erixen a propia riqueza e poder en fin supremo, que esquecen estes criterios fundamentais de verdadeira humanidade, de vida na Terra. O Señor Xesús desvelóunolos de moitas maneiras nos Evanxeos, e o seu ensino determinou a nosa educación como persoas moitas veces xa nas nosas casas e parroquias.

Pois ben, a urxencia de vivir segundo estes criterios morais é proclamada hoxe con gran voz pola creación mesma, polo noso planeta, e por todos os que sofren nel os malos tratos dos seus recursos, sen capacidade de defenderse debido á súa pobreza. Mans Unidas lémbranolo a cada un e á nosa sociedade.

Que esta campaña sirva para que saiamos ao encontro das necesidades dos nosos irmáns hoxe -cos nosos propios bens- e para que sintamos chamados a unha verdadeira conversión evanxélica, a un cambio que posibilite que as nosas actitudes e a nosa vida sexan radicalmente coidado os uns dos outros, e xuntos da nosa casa común, do noso planeta.

+Alfonso,

Bispo de Lugo

[Carta pastoral en castellano]

Cúmprense este ano 60 da existencia de Mans Unidas, que nace da urxencia de loitar contra a fame no mundo sentida entón polas mulleres de Acción Católica, que desde o principio traballarán por remediar “a fame de pan, a fame de cultura e a fame de Deus”.

A campaña deste ano é a primeira de tres que levan o lema conxunto de “Promocionar os Dereitos con Feitos”; e focalízase particularmente nas mulleres, na súa falta de liberdade, de seguridade, de voz. En efecto, a pobreza e a inxustiza afectan máis directamente aos máis vulnerables, a nenos e anciáns, e en concreto ás mulleres.

Nas relacións cotiás, na familia, en formas mesmo estruturais dunha sociedade, vese diminuída a liberdade da muller, o seu acceso aos recursos culturais e económicos, a súa seguridade persoal, a súa capacidade de protagonismo e a súa presenza pública.

A nosa fe cristiá afirma, en cambio, con claridade que, desde o inicio, Deus creou á súa imaxe ao home e á muller, iguais en dignidade, destinados á colaboración e ao amor.

Este núcleo bo de toda existencia humana sofre a consecuencia do pecado, que introduce mentira e violencia, relacións de dominación, e chega a tomar formas históricas determinadas por unha desigualdade inxusta, dolorosa e empobrecedora.

Coidar e fomentar relacións que respecten a igualdade na diversidade é consecuencia intrínseca da fe. Non é aceptable en ningún modo a violencia, as situacións de servidume ou de abuso, a trata de mulleres. Ao contrario, sabemos que a relación máis íntima e fecunda, máis persoal, que é a do amor matrimonial, só pode ser establecida no consentimento libre, no “si” dado e recibido en igualdade e liberdade polo home e a muller.

Salvagardar esta relación primeira é decisivo para a conformación da familia e da sociedade enteira. O cambio da estrutura social, o acceso ao ben da cultura ou da economía, a asunción de responsabilidades públicas, farase posible desde este cambio primeiro e fundamental que afirma a igualdade e a común dignidade da muller e do home, e que ten a súa expresión histórica máis fonda e determinante na forma que adopta o amor conxugal, o matrimonio.

Levar ata o final esta esixencia de liberdade, dar voz en plena igualdade á muller nesta relación fundante de toda sociedade, resultará decisivo para a superación das formas de pobreza e de inxustiza que impiden satisfacer tamén hoxe moitas veces a fame de pan, de cultura e de Deus.

Este anuncio propio da fe cristiá non poñerá en cuestión nin danará o ben verdadeiro de ningunha sociedade, non será ningunha forma de colonialismo cultural, senón que abrirá camiños concretos para a realización nos diferentes países desta igualdade en liberdade, en seguridade e en protagonismo que corresponde á muller.

Colaboremos, pois, con esta campaña de Mans Unidas, conscientes de que a defensa dos dereitos e da dignidade da persoa e especificamente da muller, é esixencia da nosa fe, de crer no Deus e Pai de todos, no seu Amor, que lle fixo entregarse para quitar o pecado do mundo, todo desprezo e malos tratos do próximo, toda mentira e inxustiza.

Mons. Alfonso Carrasco Rouco

Bispo de Lugo