Bispo

Sempre xuntos nunha Igrexa viva

Consolounos a fraternidade vivida

Unha primeira urxencia ante o próximo curso pastoral é tomar conciencia do que a pandemia puxo ante os nosos ollos case sen darnos conta: o significado decisivo dunha comunidade cristiá real, o valor da vida das parroquias.

En efecto, a vida da Igrexa foi o noso consolo no medio de circunstancias que poñían a proba a nosa esperanza. Cando chegou o momento, confortounos a fraternidade vivida. Un impulso nado, ao final, da presenza do Señor mantivo viva a fe e o vínculo comunitario. Estando atentos ao próximo, coidando a experiencia de unidade e de proximidade que sostiña a cada un na soidade, a enfermidade ou as tarefas de cada día, creceu a esperanza. Lonxe de ser, deste xeito, tempos de parálises para a existencia cristiá, no medio de circunstancias difíciles, puidemos entrever a beleza e o ben grande de ser membros da Igrexa.

Os nosos sacerdotes permaneceron preto dos seus fieis, celebrando por eles a Eucaristía, permitindo a través dos medios de comunicación, con retransmisións moitas veces diarias, que a unión fose estreita a pesar da distancia. O coidado das persoas, especialmente daquelas máis soas ou necesitadas foi capilar, en moitos casos, e sistemático. Mentres a pandemia se estendía e ameazaba a nosa seguridade, crecía tamén outra rede, a rede da Igrexa, que, ao estilo do que lemos no evanxeo, sostivo a todos os peixes na barca a pesar de ser moitos, sen romper. Foi un tempo de tempestades, pero connosco, na barca, estaba o Señor.

Ser comunidade real e visible

Agora, comezando un novo curso entre incertezas, nada é máis urxente que coidar desta “familia de Deus”, da unidade que vimos construírse entre nós. Non podemos ser comunidade e Igrexa só de palabra; ha de ser verdade na vida de cada día, como sucedeu cando nos puidemos acompañar e preocuparnos uns doutros. Necesitamos ser unha comunidade visible, palpable, na que sexa posible vivir, co alento, os horizontes e a esperanza da Igrexa católica enteira. De feito, a Igrexa universal existe realizada na particular, por exemplo na nosa Diocese; e puidémolo percibir cando as pequenas comunidades, reducidas ás veces aos muros dunha casa, recoñecíanse parte dunha vida máis grande, facían propias, por exemplo, as palabras do Papa Francisco. A nosa parroquia ou comunidade é sempre un grupo máis ou menos pequeno, pero nela realízase o ben máis grande; porque é signo e instrumento da unidade verdadeira con Deus mesmo e co próximo.

Por iso, nunca será obxectivo pequeno ou secundario que os fieis participen e experimenten a realidade da Igrexa como comunidade concreta, reunida polo Señor por medio do Evanxeo e dos sacramentos. Este foi desde sempre o corazón da nosa pastoral ordinaria; pero neste curso os “signos dos tempos” parecen convidarnos a darlle unha nova prioridade, a que pidamos ao Señor e nos esforcemos por facer posible en cada lugar esta experiencia de fraternidade vivida.

Os mesmos sistemas telemáticos, que se utilizaron masivamente para manter o contacto e a relación, servían tamén para facer posible unha presenza na distancia, que era valiosa porque estaba referida a unha relación que existía realmente, que vinculaba ás persoas na única familia da Igrexa. Esta experiencia puxo de manifesto que a presenza virtual resultaba moi útil, e comprendemos mellor que pode selo tamén en condicións normais, que debemos desenvolvela máis; pero entendemos, ao mesmo tempo, que ten sentido só como manifestación dunha relación real. Estamos xuntos e, por iso, podemos expresalo virtualmente, cando as circunstancias non permiten outra forma de presenza ou cando nos parece que podemos enriquecer así a vida común. Por iso, pensando no vivido estes meses, tentaremos este ano crecer tamén neste tipo de recursos, que vimos bos e prácticos ao servizo da nosa experiencia de comuñón e fraternidade.

Mons. Alfonso Carrasco Rouco

Tomado das “Liñas de acción”

para o Curso Pastoral 2020-21

Un novo curso nun tempo único

Está a distribuírse a Programación Pastoral do curso 2020-2021, nesta ocasión baixo o lema Sempre xuntos nunha Igrexa viva. O señor Bispo, Mons. Alfonso Carrasco Rouco realiza unha reflexión inicial:

Un novo curso nun tempo único

Iniciamos un novo curso pastoral nunhas circunstancias condicionadas aínda profun-damente pola epidemia do coronavirus. Estará inevitablemente marcado pola expe-riencia sorprendente de ver deterse toda a nosa vida e as súas rutinas, pola memoria do que sufriu moita da nosa xente, pola forma en que puidemos vivir como Igrexa durante o confinamento, e polos límites e cautelas da “normalidade” á que tivemos que afacernos.

Estamos aínda moi determinados pola pandemia. Para dar forma boa e adecuada á nosa vida como comunidade cristiá no próximo curso, haberemos de ter en conta o vivido, pero tamén as previsibles dificultades da nova situación, non só as que se derivan da crise sanitaria, senón tamén da anunciada crise social e laboral.

No inicio do confinamento todos secundamos, como primeiro e elemental xesto, a apelación para coidar da vida dos demais respectando as normas sanitarias. Era algo xusto e que se correspondía coa nosa responsabilidade como Igrexa: un verdadeiro xesto pastoral e unha esixencia elemental da caridade. E así todos nos recluímos nas nosas casas, suspendeuse a celebración do culto público e dispensouse da asistencia á Misa dominical; puido dar incluso a sensación de que, a modo dun organismo estatal máis, tamén a Igrexa se poñía “en pausa”. As consecuencias deste inevitable freo á nosa habitual actividade aínda as estamos experimentando: aínda non se rompeu o “xeo”, reforzado ben sexa polo medo aos contaxios, ben sexa pola necesaria prudencia de moitos dos fieis das nosas comunidades, que forman parte por idade ou situación médica dos grupos de especial risco. E tampouco a vida pastoral ordinaria puido aínda volver aos seus ritmos normais.

Estamos, sen dúbida, ante un tempo singular e único na historia recente do noso mundo e da Igrexa. Neste curso, estamos chamados a facer deste tempo singular un tempo novo. Non porque podamos cambiar as circunstancias á nosa vontade –vimos con claridade a nosa limitación–, senón aprendendo do que sucedeu nestes meses difíciles. E quixera lembrar, en particular, un feito moi positivo.

En efecto, durante a obrigada pausa das nosas actividades públicas ordinarias, e aínda que estabamos recluídos nun confinamento que dificultaba o encontro e a relación, vimos manifestarse con forza a vida cristiá dos fieis, unha mobilización de cristiáns de todas partes, novos e maiores. E isto, dalgunha maneira, sorprendeunos; cando, con todo, esta vitalidade foi sempre a razón de ser e o froito propio de toda a nosa tarefa pastoral, formativa, litúrxica e caritativa.

A celebración dos sacramentos cesara, as Misas dominicais e mesmo os funerais; estaban suspendidas as festas parroquiais e as reunións formativas; as actividades pastorais detivéronse. Pero a nosa comuñón eclesial atopou camiños para manter acendida a fraternidade, para posibilitar o encontro e a compañía, para axudarnos uns a outros nas necesidades e, en primeiro lugar, a conservar a fe e coidar a común pertenza ao Señor. E alegrámonos de poder recoller así, cando máis o necesitabamos, o froito de tanto camiño eclesial feito xuntos nas nosas parroquias, dun traballo pastoral do que ás veces nos custa recoñecer a fecundidade.

Mons. Alfonso Carrasco Rouco

O Bispo de Lugo constitúe un fondo diocesano para atender necesidades caritativas urxentes

Mons. Alfonso Carrasco: “A nova situación en que nos atopamos, as necesidades están a crecer, debido á crise económica e social xerada polo confinamento, afectando á vida cotiá de persoas e familias. Por iso, pareceunos corresponder á vontade inicial dos doantes ampliar agora os obxectivos aos que está destinado o Fondo “Sempre Xuntos”, converténdoo nun “Fondo diocesano” máis permanente, vinculado ás necesidades caritativas máis urxentes das nosas parroquias”

“Nesta “nova” normalidade que agora comezamos necesitaremos que sexa verdade o lema de “Sempre Xuntos”, para non deixar atrás a ninguén, e experimentar esta “comuñón cristiá de bens”, nacida da liberdade da fe”

Nunha carta o Bispo de Lugo explica como xorde e cal é o obxectivo deste fondo diocesano destinado a facer fronte ás necesidades caritativas das parroquias.

O fondo está dotado dunha cantidade inicial de 100.000€. Deles 44.000€ proveñen da campaña Sempre Xuntos (iniciativa do clero diocesano); 32.000€ é achega da Diocese de Lugo; e 24.000€ achegados por Caritas Diocesana.

Pensando no vivido como Igrexa en tempos de covid-19

Rematando xa o período de desconfinamento, diminuíndo, grazas a Deus, a emerxencia sanitaria, parece conveniente dedicar un momento á reflexión, volver a mirada ao vivido, ás respostas que demos neste tempo único; o que será bo, sen dúbida, á hora de pensar no futuro, que todos vaticinan diverso do que até agora era “normal”.

Como vivimos esta crise imprevista, para a que non nos preparamos? cal foi a nosa actuación como Igrexa?

Non pretendemos, por suposto, dar unha resposta global nin completa a tales preguntas. Faría falta para iso escoitar o que se diría por parte de todas as Igrexas particulares irmás en España; mentres que aquí falamos só a partir da pequena experiencia de Lugo. E, aínda neste límite, non se tenta tampouco ser exhaustivo, senón só dicir como unha primeira palabra dun diálogo necesario, dar un paso inicial na reflexión que pide a vivencia desta crise, cuns ensinos que debemos escoitar.

1.VIVIR A PROPIA IDENTIDADE

O xesto primeiro que fixemos como Igrexa foi evidentemente unha apelación sistemática, desde os primeiros momentos, a coidar da vida dos demais respectando as regulacións públicas. As dioceses, os presbiterios, as parroquias guiáronse por esta preocupación primeira. Con todo, co paso do tempo puido xurdir unha dúbida a este respecto: correspóndese isto coa identidade da Igrexa? Foi só unha actuación obrigada, reducíndonos a un argumento ético e non teolóxico? Significou unha presenza da Igrexa ou foi máis ben unha simple retirada, esperando a que pasase a pandemia?

Ao meu parecer, esta primeira resposta correspondíase efectivamente coa natureza da Igrexa. Porque é propio da fe cristiá conducir á percepción nítida e á defensa dos bens fundamentais da persoa. Así pois, coa súa apelación ao coidado da vida que estaba en perigo, a Igrexa estaba a ser fiel á dinámica propia da súa fe, á súa afirmación fundamental de apreciar e poder salvar todo o verdadeiramente humano.

En efecto, a fe fainos conscientes e responsables ante os grandes valores éticos; pero non por iso redúcese á mera razón, nin se nega a si mesma. Mostra a súa verdade cando ensina como estar no mundo de modo axeitado, cando potencia a razón, é eficaz á hora de dar forma boa á vida, axúdanos a vivir unidos como irmáns. Non é de estrañar, por tanto, que para a fe sexa natural o diálogo e a colaboración con todos, tamén con outras formulacións relixiosas ou ideolóxicas. Pero non se relativiza por iso a esperanza da salvación, trazo primeiro da identidade eclesial, senón que se pon de manifesto segundo o gran programa de S. Xoán Paulo II: o home é o camiño da Igrexa.

Podemos concluír, por tanto, que esta apelación inicial non significou simplemente comportarse como un organismo estatal ou reducirse a afirmar valores éticos xenerais; senón que foi un xesto pastoral, consecuencia de tentar vivir as esixencias da caridade nestas circunstancias excepcionais.

+Alfonso

Bispo de Lugo

[Ver texto completo]

[Ver texto en castellano]

O poder de cada persoa. Cada xesto conta. CORPUS CHRISTI – DÍA DA CARIDADE 2020

Queridos irmáns,

Vivimos tempos singulares, nos que tomamos iniciativas excepcionais como sociedade, para deter o contaxio dun virus potencialmente mortal. As cidades e os pobos, todo detívose, nunha inmensa acción común.

Hoxe, no Día da Caridade, queremos observar como esta actuación de toda a sociedade foi en realidade obra da liberdade e da responsabilidade de cada un.

As persoas fixemos posible esta acción común. E aínda que dicir “persoa” é sempre falar de relacións, de familia, de compañeiros de traballos, de intercambio de bens corporais e espirituais, de responsabilidade polos outros, non podemos esquecer que todo iso repousa sempre no corazón, na mente, nas disposicións libres de cada un.

Nada sucede sen a persoa. E, con todo, é doado non valorala, cando a súa contribución para un obxectivo común resulta irrelevante, ou mesmo cando a súa presenza é máis carga que axuda. Así, por exemplo, vimos como foi posible nalgúns lugares deixar aos maiores nas residencias sen atendelos realmente na enfermidade, aínda que estaban en perigo de morte. Isto sucedía ao non poder responder as esixencias que suscita o xentío enfermo polo virus. Aínda que, se o pensamos, isto pode suceder sen necesidade real, só porque non convén aos propios proxectos persoais, por exemplo moitas veces en que se realiza un aborto. Como di o noso Papa Francisco, existen formulacións na nosa sociedade para os que a persoa como tal non importa, pode ser descartada.

Este tempo de pandemia foi ocasión para que todos puidésemos percibir o problema: nada sucede sen a persoa; pero facilmente é descartada en realidade. E cando isto non leva a tales consecuencias últimas, a falta de respecto para coa persoa pode manifestarse doutras maneiras, negándolle os seus bens fundamentais. Isto vai desde a mentira ou a manipulación da información, para determinar o seu comportamento en propio proveito ou para facerlle dano e atemorizala, a quitarlle os seus bens máis necesarios: a paz da súa familia, a confianza dos fillos, o exercicio dunhas liberdades ou outras; ou, por suposto, o acceso aos recursos materiais, aos necesarios para asegurar un lugar de habitación, a alimentación, etc.

Por iso, nada hai máis importante, nada cambia a vida e a sociedade de xeito máis eficaz que aquilo que establece definitivamente o valor da persoa, que ensina a respectalo, a defendelo nos diferentes ámbitos.

Esta afirmación da dignidade do próximo, que se compromete realmente polo seu ben, é a caridade. Foi enraizada neste mundo para sempre por Xesucristo, o Noso Señor, que a levou á súa plenitude, até o extremo de dalo todo, corpo e alma, a vida mesma polos irmáns. Vén de Deus, e é Deus mesmo, o noso Creador; por iso pensamos que dá razón da nosa existencia: quen comeza a existir foi amado eternamente. Ilumina a vida, como sabemos por experiencia desde que abrimos os ollos ao amor da nosa nai. É a única guía suficiente para dar forma boa á existencia e conducir á sociedade por camiños de xustiza e de paz.

A caridade que o Señor trouxo ao mundo non pasará nunca. É o corazón da nosa fe, que celebramos o día de Corpus Christi, poñendo niso a nosa gloria, e non nas nosas forzas, riquezas e poderes.

Pero, evidentemente, a caridade só existe no corazón da persoa, é inseparable da liberdade e da conciencia de cada un, de nosa propia relación con Deus. Pois non fomos os primeiros en amar: recibimos a vida e recibimos o amor de Deus, que entregou ao seu Fillo por nós.

O lema deste día da caridade lémbranolo: este é o verdadeiro poder de cada persoa, que defenderá para sempre a dignidade da propia existencia, que afirmará sen engano nin manipulación o ben do próximo, que saberá compartir e saberá dar, coa única medida do propio corazón, a quen camiña ao meu carón e necesítao. Así vencerá todo desafío e tamén á morte.

É totalmente verdade, por tanto, que o que conta é o poder de cada persoa, cando este é o da caridade, o do Espírito invencible do Señor. E é certo igualmente que cada xesto conta: toda expresión da caridade é de máis valor que o ouro e a prata.

Por iso é máis importante a verdade e a liberdade do xesto que aquilo que podemos achegar, segundo as nosas posibilidades. Porque é máis importante o corazón que a conta bancaria; porque a persoa non pode ser medida pola cantidade de bens materiais dos que dispoña.

Amemos ao próximo non con palabras, senón con obras. Vímolo en tantos exemplos magníficos de entrega durante a pandemia. Non nos preguntabamos canto gañaba esta persoa ou a outra, senón que admirabamos a súa entrega de corazón.

Afirmemos, pois, que cada persoa importa. Que non podemos abandonar a ningunha, nin deixar atrás a ningunha. Poñamos da nosa parte o que podamos, en tempo, en creatividade, en enerxías; e tamén en medios materiais, en apoio na necesidade.

O confinamento pode traer como consecuencia un crecemento grande de necesidades materiais. Que traia xa antes, coa graza de Deus, un cambio das nosas mentalidades, un crecemento da nosa fe, para a que ninguén é insignificante, un crecemento da nosa caridade, entendida como o poder mesmo da persoa, ao que non podemos renunciar para renovar a nosa vida e a nosa sociedade.

E que a alegría profunda prometida polo Señor, que ninguén nos poderá quitar, creza un ano máis contemplando e cantando a loanza do Amor dos amores, que sostén para sempre e enche de esperanza a nosa vida.

Feliz día de Corpus Christi!

+Alfonso, bispo de Lugo

14 de xuño de 2020

[Ver pastoral en castellano]

A %d blogueros les gusta esto: