O Señor Bispo Mons. Alfonso Carrasco, nas “Liñas de acción para o curso 2020-21”, comenta a estrutura das comunidades parroquiais.
Volver vivir a comunidade parroquial na riqueza das súas relacións, fundamentada na fe, é e será decisivo para afrontar os próximos meses e anos. A este respecto, pode ser útil a Instrucción publicada recentemente pola Congregación para o Clero: La conversión pastoral de la comunidad parroquial al servicio de la misión evangelizadora de la Iglesia. Insiste detalladamente na necesidade de relanzar a “conversión pastoral” das comunidades cristiás, de modo especial da parroquia, en orde a favorecer “unha reforma, mesmo estrutural, orientada a un estilo de comuñón e de colaboración, de encontro e de proximidade, de misericordia e de solicitude polo anuncio do Evanxeo”1. Trátase dun texto sobre o que será oportuno traballar nos próximos meses, por canto recolle en boa medida a preocupación que animou a nosa reordenación pastoral nos anos precedentes.
A Instrución reflexiona sobre a evolución da estrutura parroquial ata a actualidade, e defende que a parroquia está chamada a “acoller os desafíos do tempo presente, para adecuar o seu propio servizo ás esixencias dos fieis e dos cambios históricos”. A esta afirmación do seu valor perenne engade o documento, de modo converxente coa nosa práctica diocesana nos últimos tempos, a necesidade de repensar non só unha nova experiencia de parroquia, senón tamén, nela, o ministerio e a misión dos sacerdotes, que, xunto cos fieis laicos, teñen a tarefa de ser “sal e luz do mundo” ( cfr. Mt 5, 13-14), “lámpada sobre o candieiro” ( cfr. Mc 4, 21), mostrando o rostro dunha comunidade evanxelizadora, capaz dunha adecuada lectura dos signos dos tempos, que xera un testemuño coherente de vida evanxélica. A partir precisamente da consideración dos signos dos tempos, á escoita do Espírito é necesario tamén xerar novos signos: deixando de ser, como no pasado, o lugar primario de reunión e de sociabilidade, a parroquia está chamada a atopar outras modalidades de cercanía e de proximidade respecto ás formas habituais de vida. Esta tarefa non constitúe unha carga para soportar, senón un desafío para ser acollido con entusiasmo.
No horizonte está o desexo de promover comunidades cristiás concretas e vivas que sexan centros que impulsen cada vez máis o encontro con Cristo, que renoven as súas estruturas “tradicionais” en clave misioneira. De acordo coa advertencia, moitas veces expresada tamén polo Papa Francisco, da esterilidade e indiferenza que pode sobrevir á mera repetición de actividades sen incidencia na vida concreta das persoas (léase aquí entre liñas tamén o que poderiamos chamar unha mera “pastoral de conservación” do que hai, “do que sempre se fixo así”), a Congregación anima a retomar os ámbitos esenciais de toda comunidade cristiá: o anuncio da Palabra de Deus, a celebración dos sacramentos -en especial da Eucaristía- e o testemuño da caridade. Para iso, detalla cumpridamente as diversas formas nas cales se pode organizar a presenza da Igrexa no territorio, así como a diversidade de ministerios, servizos e formas de confiar a cura pastoral e a participación no exercicio dela, que involucran a todos os compoñentes do Pobo de Deus.
Será necesario, así, que na nosa Diocese continúe con determinación o noso traballo pola reordenación pastoral no próximo curso, insistindo en establecer progresivamente lugares de referencia nos cales, con toda a “plasticidade” necesaria e coa maior prudencia pastoral, garántase unha comunidade real que vive e celebra a fe en Xesucristo, que se reúne o domingo e realiza, con pleno sentido, o ser “a mesma Igrexa que vive entre as casas dos seus fillos e das súas fillas”. (San Juan Pablo II, Exhort. Ap. postsinodal Christifideles laici, 26)
A situación derivada da crise sanitaria, as esixencias hixiénicas e de aforo, así como a prudencia debida nas persoas pertencentes a grupos de risco –en todas as persoas de idade avanzada–, influirán no modo en que recuperaremos pouco a pouco o culto público ou os ámbitos de encontro e de formación. Pero a importancia grande de que se conserven formas e lugares de presenza eclesial próxima aos nosos fieis obríganos a dar prioridade aos nosos “centros” de referencia litúrxica e eclesial, tamén na organización das nosas tarefas pastorais, procurando así atender ao ben de todos, antes que ao particular dalgunhas persoas ou familias. Porque a presenza visible da comunidade cristiá entre as casas dos nosos fieis é indispensable, para poder afrontar os desafíos da vida, como están a poñer claramente de manifesto as actuais circunstancias.
Mons. Alfonso Carrasco