Desde fai máis de 20 anos oín a xente queixarse de que na Igrexa somos poucos, que cada vez hai menos persoas dedicadas á pastoral, son máis maiores… Certamente é así. En concreto, no campo da pastoral familiar (PF), os retos actuais fan inviable permanecer no modelo co que se traballou ata agora. Polo menos… se desexamos dar unha resposta real e significativa. Cómpre emprender novos camiños. E creo que un é o da comuñón interdiocesana.
A maioría das dioceses españolas non contan xa cos recursos humanos e/ou económicos que serían necesarios para afrontar as esixencias actuais ante as que nos coloca a PF. Atreveríame a dicir que este é o caso dun 80 ou 85 % das dioceses. Soas, illadas, traballando como illas -malia que non o son-, non poden afrontar estes retos. Quizais estean conseguindo, con sorte, afrontar algún ou algúns deles; pero a PF non pode axudar ás familias se está compartimentalizada. Na PF non é posible axudar aos noivos se non se axuda ás familias; ou axudar aos fillos sen axudar aos pais. Non nos consolemos con parches. Xa non funcionan. As familias merecen máis. Necesitan máis. Unindo os recursos económicos e especialmente ás persoas coas que conta cada diocese -traballando unidos-, buscando xerar proxectos conxuntos, compartir recursos, apoiarse mutuamente… abriremos un novo camiño con novas posibilidades.
Por exemplo, se unha zona conta cun bo perito-psicólogo, este podería colaborar con varios tribunais eclesiásticos que non teñan moitas causas. Os COF de dioceses próximas poderían compartir algúns profesionais que se desprazasen unha vez á semana a outro COF, e mellorar así a atención ás familias. A organización dunha xornada de formación en PF, cun relator excepcional, ben organizada e suscitada con ilusión, podería facerse coordinadamente entre cidades ou dioceses veciñas, facilitando que todos se sintan invitados -en particular as familias- e xerando unha asemblea máis enriquecedora e ampla. A PF hoxe necesita persoas dedicadas a tempo completo e específicamente formadas en determinados campos; quizais non é posible afrontar este reto en solitario pero si coa unión varias dioceses.
Fai unhas semanas, María Álvarez de las Asturias publicaba no seu blog, na web de Alfa y Omega, unha entrada titulada “Unificar a Pastoral Familiar”. Nela apuntaba a necesidade de buscar unha maior comuñón e coordinación intradiocesana. Non podo estar máis de acordo con ela. A comuñón intradiocesana é imprescindible. Soamente sendo familia poderemos axudar ás familias. Pero o que desexo suscitar aquí é que a comuñón intradiocesana é unha meta necesaria pero non suficiente. Quizais o fose no pasado, aínda que supuxese unha redución de horizontes. Actualmente, suscitar a PF coma se cada diocese fose unha illa, autónoma, independente… supoñerá para o 80 % das dioceses verse abocadas a un progresivo declive. Pola contra, creo sinceramente que abandonar esta posición autosuficiente podería supoñer un novo camiño cheo de grandes e fermosos froitos. Porque os retos da PF hoxe só poden afrontarse se as dioceses empezan a tomar, con determinación e valentía, decisións de gran calibre. E a enerxía e claridade necesarias para dar certos pasos só é posible atopalas no seo da confianza que xera a comuñón.
Martiño Rodríguez González
Doutor en Psicoloxía, director do COF diocesano de Lugo
(Artigo publicado orixinariamente en Alfa y Omega, n. 984)