Xesucristo encárnase na historia nun contexto de inxustiza, de cegueira e de conflito. Así, podía afirmar que o Deus cristián, encarnándose, dándose gratuitamente, redime e practica a xustiza, baléirase de si mesmo e convértese nun de tantos, especialmente nun migrante, pasando por condicións de pobreza, de sufrimento, de persecución e de vulnerabilidade desde unha opción sacrificial e de solidariedade divina.
A fermosa pasaxe bíblica de Mateo 25 preséntanos a Xesús con esta extraordinaria parábola: ”Cando te vimos forasteiro e te acollemos?… Asegúrovos que canto fixestes cun destes irmáns meus máis pequenos fixéstelo comigo” (Mt 25, 38-40). Deste xeito, o Fillo de Deus, Xesús de Nazaret, faise un refuxiado, convértese nun migrante e iso implica que no contacto cos migrantes e refuxiados coñécese mellor, máis de perto, a presenza viva e real do mesmo Deus. En cada un destes máis pequenos é o mesmo Cristo o que está presente. A hospitalidade de Xesús, como nos nosos días, apóiase en sólidos alicerces: acoller no fogar e invitar á mesa; crear espazos de encontro para axudar a sanar, compartir, reconciliar, discernir, celebrar e ser testemuñas de esperanza. As comidas e celebracións son un elemento central na experiencia de Xesús como migrante e peregrino. En moitas ocasións, senta á mesa con pecadores e marxinados por razóns económicas, de saúde, raciais, relixiosas e ata morais. Deste xeito reconfigura as barreiras da puridade aínda a costa do rexeitamento e do escándalo. Algúns teólogos chegan a afirmar que Xesús foi crucificado pola forma en que comía.
En calquera caso, a familia migrante é unha institución privilexiada para a hospitalidade. O papa Francisco así o afirma na recente exhortación apostólica Amoris Laetitia (46): “As migracións representan outro signo dos tempos que hai que afrontar e comprender con toda a carga de consecuencias sobre a vida familiar. A mobilidade humana, que corresponde ao movemento histórico natural dos pobos, pode revelarse unha auténtica riqueza, tanto para a familia que emigra como para o país que a acolle (AL 46).
Por todo iso necesitamos recompoñer as nosas ideas, senón ideoloxías perversas, e aprender a mirar de novo, contemplando a vida exemplar de Cristo, o Mestre, e enfocando, con misericordia e sentido común, a perspectiva especial coa que necesitan ser miradas moitas familias. Refírome en especial ás mulleres e nenos que viven experiencias migratorias dramáticas e devastadoras, sobre todo, cando teñen lugar fóra da legalidade e sostéñenas circuítos internacionais de trata de persoas.
J. Mario Vázquez Carballo
Vicario Xeral