Ao comezo do ano que agora se inicia, experimentamos bos e novos desexos que manifestamos en xestos e palabras. Talvez, un dos bens máis grandes e proveitosos sexa sen dúbida a paz. Por iso, a Igrexa Católica celebra o día primeiro de ano, na oitava do Nadal, a Xornada Mundial da Paz coincidindo coa Natividade de Santa María Nai de Deus a quen os Pais do Concilio de Éfeso aclamaron como Theotokos porque nela a Palabra fíxose carne e dese modo o Príncipe da paz, acampou entre nós.
Nunha sociedade tan problematizada como a nosa, tan convulsa e con frecuencia habitada por complexas e difíciles relacións humanas, a paz debería ser un desexo fundamental e unha tarefa prioritaria. Por iso a Igrexa celebra, a nivel universal, no primeiro día do ano, esta importante xornada. O Salmo 34, de onde está tomado o título deste artigo, é a expresión sincera dun crente que invita a buscar a paz e a conseguila «correndo» tras ela. A análise de textos do Antigo Testamento, especialmente os proféticos, nos que o vocábulo Shalom triunfa (29 veces en Isaías, 31 en Xeremías, 27 nos Salmos) evidencia as características distintivas da paz bíblica, que como don de Deus, non pode confundirse coas paces mundanas fráxiles e ilusorias con frecuencia separadas do compromiso da conversión persoal, da paz interior e sobre todo, da práctica da xustiza cos pobres e os oprimidos. A conexión entre paz e xustiza sublíñase enérxicamente en toda a Biblia ata chegar a definir a paz como obra da xustiza.
Xesús de Nazaret, o Fillo de Deus, Príncipe da paz, fronte ás distintas posibilidades que se lle ofrecían de facer fronte á ocupación romana -a resistencia armada, a adaptación oportunista e a resignación pasiva-, sitúase nunha antítese radical: rexeita decididamente a revolución armada, predica a chegada do Reino de Deus e a necesidade de preparar a súa vinda co cambio de corazón. Pero aínda máis: en lugar de reclamar integristamente a lei literalmente interpretada, defende a primacía do ser humano sobre as normas e radicaliza o mandamento do amor cara ao perdón sen límites e o amor aos inimigos. O carácter pacífico e non violento de Xesús atopa a súa expresión en Mt 5 cando proclama ditosos aos axentes da paz e na súa propia paixón sendo vítima dunha violencia inxusta e atroz que inicia o camiño da vitoria e da non violencia activa co acontecemento da resurrección.
O Papa Francisco, con motivo desta Xornada, recorda dun modo especial a quen sofren pola ausencia da paz. De feito, sufrimos todos cando percibimos como se incita ao odio, cando hai escenas de violencia nos fogares, cando os esposos non se respectan e maltratan, cando pais e fillos insúltanse ou cando no canto de orientar as nosas enerxías na promoción dunha cultura do perdón e a reconciliación, exhíbense nalgúns medios escenas de violencia e de desprezo aos máis débiles sen ningún tipo de pudor. De entre os que máis sofren, o Papa invítanos a mirar aos máis de 250 millóns de migrantes no mundo, dos que 22 millóns e medio son refuxiados. Abrazar a quen foxen da guerra e da fame e acollelos con atención vixiante e comprensiva é responsabilidade dos poderes deste mundo e de cada un de nós se de verdade queremos ser construtores da paz. Ao longo da historia, moitos creron no soño da paz. Hoxe, en moitos fogares e en moitos pobos é posible. E este é o mellor testemuño de que non se trata dunha utopía irrealizable.
José Mario Vázquez Carballo
Vicario Xeral da Diocese
Imaxe: cathopic.com
